دادخواست مطالبه وجه نقد

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که مبلغی وجه نقد را به دیگری قرض داده اید، کالایی را فروخته اید یا خدماتی ارائه کرده اید، اما پس از گذشت زمان، بدهکار از پرداخت آن امتناع می ورزد. در چنین شرایطی، وقتی گفتگوهای دوستانه و پیگیری های معمول به نتیجه نمی رسد، راهکار قانونی پیش روی شما، ثبت دادخواست مطالبه وجه نقد است. این فرآیند حقوقی، مسیر رسمی برای بازپس گیری حق شماست و به شما کمک می کند تا با اتکا به قانون، مطالبات مالی خود را وصول کنید. در این نوشتار، قدم به قدم با این مسیر آشنا می شویم تا در لحظه نیاز، با آگاهی و اطمینان خاطر، از حقوق خود دفاع کنید.

پیگیری مطالبات نقدی: چرا و چگونه دادخواست مطالبه وجه نقد را مطرح کنیم؟

تصور کنید که در یک لحظه از زندگی، به دیگری کمک مالی کرده اید یا در یک معامله، کالا یا خدمتی را به او تحویل داده اید. همه چیز بر پایه اعتماد و قول و قرار پیش رفته است. اما زمان می گذرد و نوبت به بازپس گیری حق شما می رسد و می بینید که طرف مقابل از ایفای تعهد خود سر باز می زند. در چنین مواقعی، زمانی که دیگر هیچ راهی برای حل مسالمت آمیز اختلاف باقی نمانده، دادخواست مطالبه وجه نقد به عنوان یک راهکار حقوقی قدرتمند ظاهر می شود. این دادخواست، ابزاری است که قانون در اختیار شما قرار داده تا بتوانید طلب خود را از طریق مراجع قضایی پیگیری کنید و به آن دست یابید.

تعریف دعوای مطالبه وجه نقد

دعوای مطالبه وجه نقد، یک دعوای حقوقی است که در آن، فرد طلبکار (خواهان) از دادگاه می خواهد که بدهکار (خوانده) را به پرداخت مبلغ معینی از وجه رایج کشور محکوم کند. این مبلغ می تواند بابت هر منشأ قانونی و مشروعی باشد. نکته مهم در اینجا، تمرکز بر وجه نقد است، یعنی پول رایج مملکت (ریال یا تومان) که قابلیت نقل و انتقال و پرداخت مستقیم را دارد. این دعوا زمانی مطرح می شود که بدهکار از پرداخت بدهی خود در موعد مقرر خودداری کرده باشد و راهی جز مراجعه به دادگاه باقی نمانده باشد.

تفاوت با سایر دعاوی مالی

شاید بپرسید که دعوای مطالبه وجه نقد چه تفاوتی با سایر دعاوی مالی دارد؟ تفاوت اصلی در ماهیت خواسته است. در این دعوا، خواسته شما مستقیماً مبلغی پول است. اما در دعاوی دیگر، ممکن است خواسته، بازگرداندن یک مال عینی و مشخص (مانند یک خودرو یا خانه)، یا انجام یک تعهد (مثلاً الزام به تنظیم سند رسمی) باشد. حتی در مورد اسناد تجاری مانند چک و سفته، با اینکه موضوع آن ها نیز وجه نقد است، اما رویه ها و قوانین خاص خود را دارند که می تواند رسیدگی را در مسیر متفاوتی قرار دهد. با این حال، در برخی موارد، اگر نتوان از طریق قوانین خاص چک و سفته اقدام کرد، می توان دادخواست مطالبه وجه نقد را بر اساس این اسناد نیز مطرح کرد، اما معمولاً مسیر سریع تر و اختصاصی تر اسناد تجاری ترجیح داده می شود.

اهمیت و ضرورت طرح دادخواست

چرا باید دادخواست مطالبه وجه نقد داد؟ شاید تصور کنید که طرح دعوا در دادگاه، فرآیندی طولانی و خسته کننده است. اما واقعیت این است که این تنها راه قانونی برای احقاق حق شماست، زمانی که بدهکار همکاری نمی کند. طرح دادخواست به معنای آن است که شما به سیستم قضایی اعتماد کرده و از آن می خواهید که با استفاده از قدرت قانونی خود، بدهکار را ملزم به پرداخت کند. بدون این اقدام، بدهکار ممکن است به راحتی از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند و حق شما تضییع شود.

ریشه های رایج طلب وجه نقد

منشأ یک طلب نقدی می تواند بسیار متنوع باشد. اینجاست که تجربه های مختلف افراد در زندگی روزمره اهمیت پیدا می کند. برخی از رایج ترین این منشأها عبارتند از:

قرض و وام

شاید شما به یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود مبلغی پول قرض داده اید و اکنون او از بازپرداخت آن خودداری می کند. این یکی از رایج ترین دلایل طرح دادخواست مطالبه وجه نقد است. در بسیاری از مواقع، این قرض الحسنه بدون هیچ سند کتبی و صرفاً بر اساس اعتماد متقابل صورت می گیرد که در صورت انکار بدهکار، کار را دشوارتر می کند.

فروش کالا و خدمات

شما ممکن است محصولی را به مشتری فروخته یا خدماتی (مانند طراحی سایت، تعمیرات منزل یا مشاوره) به او ارائه کرده اید، اما پس از انجام کار، او از پرداخت بهای آن سر باز می زند. در این حالت نیز مطالبه وجه بابت بهای کالا یا خدمات ارائه شده، حق مسلم شماست.

خسارت ناشی از حوادث یا تخلفات قراردادی

گاهی اوقات، یک حادثه (مثل تصادف رانندگی) یا عدم انجام صحیح یک تعهد قراردادی توسط طرف مقابل، منجر به ورود خسارت مالی به شما می شود. در این شرایط، می توانید از طریق دادخواست مطالبه وجه نقد، جبران خسارت وارده را از عامل آن طلب کنید.

ثمن معامله

شما ملکی، خودرویی یا سهامی را فروخته اید، اما خریدار از پرداخت کامل بهای آن (ثمن معامله) در موعد مقرر امتناع می ورزد. این وضعیت نیز یکی از موقعیت هایی است که نیاز به طرح دادخواست مطالبه وجه نقد را برجسته می کند تا بتوانید باقیمانده طلب خود را دریافت کنید.

واریز اشتباهی وجه

گاهی ممکن است به دلیل یک اشتباه، مبلغی پول به حساب شخص دیگری واریز شود. در صورت عدم همکاری گیرنده وجه برای بازگرداندن آن، می توانید با دادخواست مطالبه وجه نقد، این مبلغ را بازپس گیرید. این نوع دعوا بر اساس قاعده دارا شدن بلاجهت (دارا شدن بدون سبب مشروع) استوار است.

ایفای دین دیگری

تصور کنید که ضامن فردی شده اید و به دلیل عدم پرداخت بدهی توسط او، مجبور به پرداخت آن از حساب خودتان شده اید. یا شاید به هر دلیل دیگری، دین شخص ثالثی را پرداخت کرده اید. در این حالت، شما می توانید با دادخواست مطالبه وجه نقد، مبلغ پرداخت شده را از مدیون اصلی مطالبه کنید.

مراجع قانونی برای رسیدگی به دعوای مطالبه وجه نقد

زمانی که تصمیم به طرح دادخواست مطالبه وجه نقد می گیرید، یکی از اولین سوالات این است که به کدام مرجع قضایی باید مراجعه کنید. انتخاب مرجع صالح، قدمی اساسی است که مسیر پرونده شما را تعیین می کند.

دادگاه عمومی حقوقی

در بسیاری از موارد، رسیدگی به دادخواست مطالبه وجه نقد در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی است. این دادگاه ها صلاحیت عام برای رسیدگی به انواع دعاوی حقوقی را دارند. به طور کلی، اگر مبلغ مورد مطالبه شما بیش از حد نصاب تعیین شده برای شورای حل اختلاف باشد، پرونده شما در دادگاه عمومی حقوقی بررسی خواهد شد. این حد نصاب در طول زمان تغییر می کند و باید از آخرین مصوبات در این زمینه مطلع باشید. در دادگاه عمومی حقوقی، فرآیند دادرسی معمولاً رسمی تر و زمان برتر است و اغلب نیاز به تخصص حقوقی بیشتری دارد.

شورای حل اختلاف

شورای حل اختلاف برای رسیدگی به دعاوی با مبالغ کمتر و با هدف سازش و حل و فصل سریع تر اختلافات تشکیل شده است. اگر مبلغ مطالبه وجه نقد شما در حدود نصاب مالی تعیین شده برای شورا باشد (مثلاً تا ۲۰ میلیون تومان)، می توانید دادخواست خود را در شورای حل اختلاف مطرح کنید. فرآیند در شورا معمولاً ساده تر، سریع تر و کم هزینه تر است و تلاش بر این است که طرفین به صلح و سازش برسند. اما اگر سازشی صورت نگیرد، شورا می تواند رأی صادر کند.

صلاحیت محلی

بحث صلاحیت محلی به این معناست که دادخواست شما باید در دادگاه کدام شهر یا حوزه قضایی مطرح شود. اصل کلی این است که دعوا در دادگاه محل اقامت خوانده (بدهکار) طرح می شود. اما استثنائاتی هم وجود دارد؛ مثلاً اگر دین ناشی از یک قرارداد باشد، می توانید در دادگاه محل انعقاد قرارداد یا محل اجرای تعهد نیز اقامه دعوا کنید. انتخاب صحیح صلاحیت محلی می تواند در جلوگیری از اطاله دادرسی و هزینه بیشتر، نقش مهمی داشته باشد.

آماده سازی مدارک: سنگ بنای دادخواست مطالبه وجه نقد

وقتی پای یک دعوای حقوقی به میان می آید، مدارک و مستندات شما حکم سنگ بنای پرونده را دارد. بدون مدارک کافی، حتی اگر حق با شما باشد، اثبات آن در دادگاه بسیار دشوار خواهد بود. جمع آوری دقیق و منظم این اسناد، اولین و مهم ترین گامی است که باید با دقت بردارید تا دادخواست مطالبه وجه نقد شما از استحکام کافی برخوردار باشد.

مدارک کتبی و مستندات محکم

در دنیای حقوق، قول به تنهایی کافی نیست. شما نیاز به سند دارید تا ادعای خود را به اثبات برسانید. اینجاست که اهمیت مدارک کتبی مشخص می شود:

• سند عادی: این دسته از مدارک شامل دست نوشته های طرفین، قراردادهای غیررسمی، فاکتورهای فروش، رسیدهای پرداخت یا هر نوشته ای است که به صورت کتبی و با امضای بدهکار، دین او را تأیید کند. حتی اگر به نظر ساده بیایند، می توانند در دادگاه بسیار مؤثر باشند.
• سند رسمی: این اسناد توسط مراجع رسمی و با رعایت تشریفات قانونی تنظیم شده اند، مانند اقرارنامه های رسمی در دفاتر اسناد رسمی، صلح نامه ها، یا تعهدنامه هایی که در دفاتر اسناد ثبت شده اند. اعتبار این اسناد در دادگاه بسیار بالاست و اثبات خلاف آن ها دشوار است.
• رسیدهای بانکی و تراکنش ها: فیش های واریز وجه، پرینت گردش حساب بانکی، یا پیامک های تأیید تراکنش های مالی، دلایل قوی و محکمی برای اثبات پرداخت وجه از جانب شما هستند. این مدارک نشان می دهند که مبلغی از حساب شما به حساب خوانده واریز شده است.
• اسناد تجاری: چک و سفته، خود به تنهایی مستندات قوی برای مطالبه وجه هستند. اگرچه مسیرهای خاصی برای وصول آن ها وجود دارد، اما در صورت لزوم، می توانند به عنوان دلایل و مستندات در دادخواست مطالبه وجه نقد نیز ضمیمه شوند.
• اظهارنامه رسمی: ارسال اظهارنامه رسمی قبل از طرح دادخواست مطالبه وجه، نشان دهنده حسن نیت شما و مطالبه رسمی دین است. این سند، تاریخ دقیق مطالبه را ثبت می کند و می تواند در محاسبه خسارت تأخیر تأدیه بسیار مهم باشد.
• پیامک ها، ایمیل ها و مکاتبات: در دوران کنونی، پیامک ها، چت های شبکه های اجتماعی و ایمیل ها، هرچند به تنهایی دلیل قاطع محسوب نمی شوند، اما می توانند به عنوان اماره یا قرینه قضایی به دادگاه ارائه شوند. این مکاتبات می توانند تأییدکننده وجود دین، تعهدات یا قول و قرارهای طرفین باشند و در کنار سایر مدارک، به تقویت پرونده شما کمک کنند.

مدارک دیگر و امارات قضایی

علاوه بر اسناد کتبی، دلایل دیگری نیز می توانند در اثبات مطالبه وجه نقد مؤثر باشند:

• شهادت شهود: اگر شاهدانی دارید که از وجود دین یا تعهد بدهکار اطلاع دارند و می توانند در دادگاه شهادت دهند، شهادت آن ها می تواند به عنوان یک دلیل مهم در نظر گرفته شود. نحوه استناد به شهادت شهود و اعتبار آن، قواعد خاص خود را دارد.
• اقرار خوانده: اگر بدهکار در دادگاه یا حتی خارج از آن، به وجود دین اقرار کند، این اقرار یک دلیل بسیار قوی برای اثبات حق شماست. اقرار، قوی ترین دلیل در اثبات دعوا محسوب می شود.
• سوگند: در برخی موارد که دلایل کافی وجود ندارد، قاضی ممکن است به یکی از طرفین سوگند دهد. سوگند می تواند راهگشای اثبات حق در شرایط خاص باشد.

همواره در نظر داشته باشید که هرچه مستندات شما قوی تر و متعددتر باشند، شانس موفقیت شما در دعوای مطالبه وجه نقد بیشتر خواهد بود. جمع آوری و ارائه منظم این مدارک، کلید یک پرونده موفق است.

گام به گام تا تنظیم و ثبت دادخواست مطالبه وجه نقد

وقتی صحبت از پیگیری قانونی مطالبات می شود، بسیاری از افراد با ابهام و نگرانی روبرو می شوند. اما نگران نباشید، فرآیند طرح دادخواست مطالبه وجه نقد، با رعایت چند گام اساسی، قابل انجام است. این بخش راهنمای عملی شما برای عبور از مراحل اداری و قضایی است.

گام اول: جمع آوری و دسته بندی مدارک

پیش از هر اقدامی، لازم است تمامی مدارک و مستندات مربوط به طلب خود را جمع آوری و به دقت دسته بندی کنید. این مدارک می تواند شامل فیش های بانکی، قراردادها، رسیدها، پیامک ها یا هر سند دیگری باشد که دلالت بر بدهی خوانده دارد. از صحت و کفایت این مستندات اطمینان حاصل کنید و نسخه های اصلی و کپی آن ها را آماده نمایید.

گام دوم: تنظیم اظهارنامه رسمی (توصیه شده)

اگرچه اجباری نیست، اما ارسال یک اظهارنامه رسمی به بدهکار قبل از طرح دادخواست، بسیار توصیه می شود. اظهارنامه به شما کمک می کند تا به صورت رسمی و قانونی، بدهکار را از طلب خود آگاه کرده و مهلتی برای پرداخت به او بدهید. این اقدام نه تنها می تواند راهی برای حل مسالمت آمیز اختلاف باشد، بلکه در صورت عدم پرداخت، به عنوان مدرکی دال بر مطالبه شما و سررسید دین، در دادگاه قابل ارائه است و در تعیین خسارت تأخیر تأدیه نیز نقش مهمی دارد.

گام سوم: مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از آماده سازی مدارک و تنظیم اظهارنامه (در صورت لزوم)، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. در این دفاتر، کارکنان به شما کمک می کنند تا فرم دادخواست مطالبه وجه نقد را به درستی تکمیل کنید. شما باید اطلاعات دقیق خواهان (شما)، خوانده (بدهکار)، خواسته (مبلغ مورد مطالبه به عدد و حروف)، و دلایل و مستندات خود را وارد نمایید.
در این مرحله، تمامی مدارکی که جمع آوری کرده اید، پیوست دادخواست می شوند. همچنین، باید هزینه دادرسی را پرداخت کنید که بسته به مبلغ خواسته و مرجع رسیدگی (دادگاه یا شورای حل اختلاف)، متغیر است. کارشناسان دفاتر خدمات قضایی می توانند در محاسبه دقیق این هزینه به شما کمک کنند.

گام چهارم: پیگیری پرونده در دادگاه

پس از ثبت دادخواست، پرونده شما به یکی از شعب دادگاه یا شورای حل اختلاف ارجاع داده می شود و برای طرفین ابلاغیه صادر می گردد. شما باید به دقت ابلاغیه های دادگاه را پیگیری کنید تا از زمان و مکان جلسات دادرسی مطلع شوید. در جلسات، فرصت دارید تا دفاعیات خود را ارائه کرده و دلایل خود را تشریح کنید. خوانده نیز فرصت دفاع از خود را خواهد داشت.
گاهی اوقات، دادگاه برای بررسی دقیق تر موضوع، پرونده را به کارشناسی ارجاع می دهد، به ویژه در مواردی که نیاز به محاسبه دقیق خسارات یا بررسی اسناد فنی باشد. پس از طی مراحل دادرسی، قاضی رأی بدوی (اولیه) را صادر می کند. این رأی می تواند به نفع شما، علیه شما یا به صورت جزئی به نفع هر دو طرف باشد.

نکاتی حیاتی برای موفقیت در دعوای مطالبه وجه نقد

در مسیر پیگیری دادخواست مطالبه وجه نقد، آشنایی با برخی نکات حقوقی می تواند شما را یک گام جلوتر بیندازد و شانس موفقیت تان را به طور چشمگیری افزایش دهد. این نکات، همان تجربیات و ظرایفی هستند که وکلای مجرب در طول سالیان متمادی کسب کرده اند.

محاسبه و مطالبه خسارت تأخیر تأدیه

یکی از مهم ترین بخش های مطالبه وجه نقد، درخواست خسارت تأخیر تأدیه است. این خسارت به دلیل کاهش ارزش پول در طول زمان و به عنوان جریمه ای برای بدهکار متخلف از پرداخت، به شما تعلق می گیرد. اما برای مطالبه آن، شرایطی لازم است:

• شرایط قانونی: دین باید از نوع وجه رایج ایران باشد، موعد پرداخت آن رسیده باشد، شما رسماً طلب خود را (مثلاً با اظهارنامه یا دادخواست) مطالبه کرده باشید و بدهکار توانایی پرداخت داشته، اما از آن امتناع کرده باشد.
• مبنای محاسبه: خسارت تأخیر تأدیه بر اساس شاخص تورم اعلامی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران محاسبه می شود و نه بر اساس سود بانکی یا نرخ ربوی.
• تأثیر زمان مطالبه: این خسارت معمولاً از تاریخ سررسید دین (اگر در اظهارنامه یا قرارداد مشخص شده باشد) یا از تاریخ تقدیم دادخواست، قابل محاسبه است. به همین دلیل، ارسال به موقع اظهارنامه اهمیت زیادی دارد.

درخواست تأمین خواسته

شاید نگرانی از این داشته باشید که بدهکار در طول فرآیند دادرسی، اموال خود را پنهان یا منتقل کند تا در صورت صدور حکم، دست شما به جایی نرسد. برای جلوگیری از این اتفاق، می توانید درخواست «تأمین خواسته» کنید. تأمین خواسته به معنای توقیف اموال بدهکار پیش از صدور حکم قطعی است.

• اهمیت و هدف: هدف اصلی از تأمین خواسته، تضمین اجرای حکم در آینده است. با این اقدام، اموال بدهکار مسدود می شود و او نمی تواند آن ها را بفروشد یا به دیگری منتقل کند.
• شرایط و نحوه درخواست: برای درخواست تأمین خواسته، معمولاً باید مبلغی به عنوان «خسارت احتمالی» به صندوق دادگستری واریز کنید تا در صورت بی حق بودن شما، جبران خسارت احتمالی وارده به بدهکار شود. البته در برخی موارد (مثلاً اگر سند رسمی محکمی در دست دارید)، ممکن است نیازی به تودیع خسارت احتمالی نباشد.
• توقیف انواع اموال: با صدور قرار تأمین خواسته، می توانید انواع اموال منقول (مانند حساب بانکی، خودرو) و غیرمنقول (مانند ملک) بدهکار را توقیف کنید.

تفاوت دعوای حقوقی و کیفری در مطالبه وجه

بسیاری از افراد تصور می کنند که می توانند با طرح شکایت کیفری (مثلاً کلاهبرداری یا خیانت در امانت) پول خود را پس بگیرند. اما واقعیت این است که در اغلب موارد، دعوای مطالبه وجه نقد، ماهیت کاملاً حقوقی دارد. شکایت کیفری تنها زمانی قابل طرح است که ارکان جرم (مانند سوءنیت مجرمانه در کلاهبرداری) اثبات شود که این امر در بسیاری از اختلافات مالی عادی، دشوار یا غیرممکن است. طرح اشتباه شکایت کیفری نه تنها به نتیجه نمی رسد، بلکه می تواند وقت و هزینه شما را هدر دهد و حتی گاهی با شکایت متقابل بدهکار مواجه شوید. پس همیشه ابتدا به ماهیت حقوقی دعوا توجه کنید.

امکان طرح دعوای اعسار توسط خوانده

حتی اگر حکم به نفع شما صادر شود، ممکن است بدهکار ادعا کند که توانایی پرداخت یکجای مبلغ محکوم به را ندارد. در این صورت، او می تواند «دادخواست اعسار» مطرح کند. اعسار به معنای عدم توانایی مالی فرد برای پرداخت دیون خود است. اگر اعسار او در دادگاه اثبات شود، دادگاه حکم به تقسیط بدهی صادر می کند، یعنی بدهکار موظف می شود مبلغ را به صورت اقساطی به شما پرداخت کند. این حق برای بدهکاران در نظر گرفته شده است تا در صورت عدم تمکن مالی، راهی برای ادای دین خود داشته باشند و به زندان نیفتند. بنابراین، حتی پس از صدور حکم، پیگیری شما نباید متوقف شود.

نمونه های عملی دادخواست مطالبه وجه نقد

یکی از بهترین راه ها برای درک فرآیند دادخواست مطالبه وجه نقد، مشاهده نمونه های عملی آن است. این نمونه ها به شما کمک می کنند تا ساختار و محتوای یک دادخواست را بهتر بشناسید و ایده ای کلی برای تنظیم دادخواست خود به دست آورید. هرچند توصیه می شود برای هر پرونده ای به صورت اختصاصی با وکیل مشورت کنید، اما این الگوها می توانند نقطه شروع خوبی باشند.

نمونه دادخواست مطالبه وجه به استناد عقد قرض

این نمونه برای زمانی است که شما مبلغی را به دیگری قرض داده اید و اکنون خواهان بازپس گیری آن هستید. مستند شما می تواند رسید دست نویس یا فیش واریز بانکی باشد.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

وکیل: [در صورت وجود، نام و مشخصات وکیل]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت عقد قرض، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله.

دلایل و مستندات: ۱. رونوشت مصدق کارت ملی خواهان ۲. رونوشت مصدق رسید / فیش بانکی مورخ [تاریخ] ۳. اظهارنامه شماره [شماره] مورخ [تاریخ] (در صورت ارسال)

شرح دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [شهر محل رسیدگی]

با سلام و احترام،

به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، به موجب عقد قرض شفاهی/کتبی مورخ [تاریخ]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به خوانده محترم پرداخت نمودم (که مستند آن رسید/فیش بانکی پیوست می باشد). مقرر بود خوانده مبلغ مذکور را در تاریخ [تاریخ سررسید] یا پس از مطالبه اینجانب، مسترد نماید. علی رغم مراجعات مکرر و ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال اظهارنامه]، خوانده تاکنون از ایفای تعهد خود مبنی بر بازپرداخت مبلغ مذکور خودداری نموده است.

لذا با استناد به ماده ۶۴۸ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه/سررسید تا زمان اجرای حکم، و همچنین کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل مورد استدعاست.

ضمناً، بدواً صدور قرار تأمین خواسته به استناد ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی جهت حفظ حقوق اینجانب، مورد تقاضا می باشد.

با تقدیم احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان و امضاء]

تاریخ:

نمونه دادخواست مطالبه وجه نقد بابت فروش کالا یا ارائه خدمات

این الگو برای حالتی است که شما کالایی را فروخته یا خدماتی را ارائه کرده اید و اکنون بهای آن را طلب می کنید.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت بهای [نوع کالا/خدمت]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه هزینه های دادرسی.

دلایل و مستندات: ۱. رونوشت مصدق فاکتور فروش/قرارداد ارائه خدمات مورخ [تاریخ] ۲. شهادت شهود (در صورت وجود) ۳. پیامک ها و مکاتبات مربوطه.

شرح دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [شهر محل رسیدگی]

با سلام و احترام،

به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، بر اساس توافق/قرارداد شفاهی/کتبی مورخ [تاریخ توافق]، [شرح کالا یا خدمات ارائه شده را ذکر کنید؛ مثلاً ۱۰ عدد دستگاه موبایل / خدمات طراحی سایت] را به خوانده محترم فروخته/ارائه نمودم. بر اساس توافق، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت بهای کالا/خدمات فوق الذکر بود. (فاکتور فروش/مستندات پیوست می باشند).

متأسفانه، علی رغم تحویل کالا/انجام کامل خدمات و پیگیری های مکرر، خوانده از پرداخت مبلغ مذکور خودداری می نماید. لذا، با استناد به مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی و مواد ۳۳۸ و ۳۳۹ قانون مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/مطالبه و کلیه هزینه های دادرسی را دارم.

با تقدیم احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان و امضاء]

تاریخ:

نمونه دادخواست مطالبه وجه به دلیل واریز اشتباهی

این فرم زمانی استفاده می شود که به اشتباه مبلغی را به حساب دیگری واریز کرده اید و او از بازگرداندن آن خودداری می کند.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت واریز اشتباهی، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و هزینه های دادرسی.

دلایل و مستندات: ۱. رونوشت مصدق فیش واریزی بانکی مورخ [تاریخ] به شماره حساب [شماره حساب خوانده] ۲. اظهارنامه ارسالی.

شرح دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [شهر محل رسیدگی]

با سلام و احترام،

به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، در تاریخ [تاریخ واریز]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به صورت اشتباهی به حساب بانکی شماره [شماره حساب] متعلق به خوانده محترم واریز نمودم. این اشتباه به دلیل [شرح علت اشتباه، مثلاً تشابه اسمی یا اشتباه در وارد کردن شماره حساب] صورت گرفته است. پس از اطلاع از این موضوع، بلافاصله از طریق [تماس تلفنی/پیامک] و ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال] از خوانده درخواست بازگشت مبلغ را نمودم، اما ایشان تاکنون از بازگرداندن وجه مذکور خودداری می نماید.

با توجه به اصل دارا شدن بلاجهت و مستندات پیوست، تقاضای صدور حکم بر محکومیت خوانده به بازگرداندن مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به انضمام خسارات تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه و کلیه هزینه های دادرسی مورد استدعاست.

با تقدیم احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان و امضاء]

تاریخ:

نمونه دادخواست مطالبه باقیمانده ثمن معامله

این دادخواست برای زمانی است که شما مالی (مانند ملک یا خودرو) را فروخته اید، اما خریدار بخشی از بهای آن را پرداخت نکرده است.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله [نوع مال، مثلاً یک باب منزل مسکونی]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و کلیه هزینه های دادرسی.

دلایل و مستندات: ۱. رونوشت مصدق مبایعه نامه/قرارداد مورخ [تاریخ] ۲. رونوشت مصدق سند مالکیت/برگ سبز خودرو (در صورت لزوم) ۳. اظهارنامه ارسالی.

شرح دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [شهر محل رسیدگی]

با سلام و احترام،

به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، به موجب مبایعه نامه/قرارداد عادی/رسمی مورخ [تاریخ]، [شرح مال مورد معامله، مثلاً یک واحد آپارتمان واقع در خیابان …] را به خوانده محترم فروختم. بر اساس بند [شماره بند] قرارداد، ثمن معامله مبلغ [مبلغ کل ثمن] ریال تعیین گردید که مقرر شد مبلغ [مبلغ پیش پرداخت] ریال به صورت نقدی/چک در هنگام عقد پرداخت شود و باقیمانده ثمن به مبلغ [مبلغ باقیمانده] ریال در تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت باقیمانده] پرداخت گردد.

متأسفانه، علی رغم سررسید موعد مقرر و پیگیری های اینجانب (و ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره] مورخ [تاریخ])، خوانده تاکنون از پرداخت باقیمانده ثمن معامله خودداری نموده و به تعهدات خود عمل نکرده است.

لذا مستنداً به ماده ۱۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ باقیمانده] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید] تا زمان پرداخت، و همچنین پرداخت کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل، مورد استدعاست.

با تقدیم احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان و امضاء]

تاریخ:

نمونه دادخواست مطالبه وجه پرداختی در مقام ایفای دین دیگری

این دادخواست برای شماست که دین شخص دیگری را پرداخت کرده اید و اکنون می خواهید آن مبلغ را از او مطالبه کنید.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت ایفای دین خوانده به شخص ثالث، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و هزینه های دادرسی.

دلایل و مستندات: ۱. رونوشت مصدق فیش واریزی/رسید پرداخت دین به [نام شخص ثالث] مورخ [تاریخ] ۲. مدارک دال بر تعهد خوانده یا ضمانت اینجانب از وی.

شرح دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [شهر محل رسیدگی]

با سلام و احترام،

به استحضار می رساند، خوانده محترم به مبلغ [مبلغ دین] ریال به [نام شخص ثالث] بدهکار بود. با توجه به [شرح علت پرداخت، مثلاً ضمانت اینجانب از خوانده/درخواست خوانده از اینجانب برای پرداخت دینش]، اینجانب در تاریخ [تاریخ پرداخت]، مبلغ [مبلغ پرداختی] ریال را بابت دین خوانده به [نام شخص ثالث] پرداخت نمودم که مستند آن فیش واریزی/رسید پرداخت پیوست می باشد.

علی رغم پرداخت دین توسط اینجانب و مراجعات مکرر، خوانده از بازپرداخت وجه مذکور به اینجانب خودداری می نماید. لذا، با استناد به ماده ۲۶۷ قانون مدنی (ایفای تعهد توسط غیر مدیون) و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته به مبلغ [مبلغ پرداختی] ریال به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ پرداخت تا زمان اجرای حکم و کلیه هزینه های دادرسی مورد استدعاست.

با تقدیم احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان و امضاء]

تاریخ:

اجرای حکم: از صدور تا وصول کامل مطالبات

پس از طی مراحل طولانی دادرسی و صدور حکم به نفع شما در دعوای مطالبه وجه نقد، تازه نوبت به مرحله اجرای حکم می رسد. داشتن حکم، به تنهایی به معنای وصول پول نیست؛ شما باید این حکم را به مرحله اجرا درآورید تا بتوانید به هدف نهایی خود، یعنی بازپس گیری مطالباتتان برسید. این مرحله نیز پیچیدگی های خاص خود را دارد و نیازمند پیگیری دقیق و آگاهانه است.

قطعیت حکم و درخواست صدور اجراییه

ابتدا، باید اطمینان حاصل کنید که حکم صادره قطعیت یافته است. به این معنا که مهلت های تجدیدنظرخواهی یا فرجام خواهی به پایان رسیده و حکم دیگر قابل اعتراض در مراجع بالاتر نیست. پس از قطعیت حکم، شما باید با مراجعه به شعبه صادرکننده رأی، درخواست صدور «اجراییه» نمایید. اجراییه برگه ای رسمی است که به محکوم علیه (بدهکار) ابلاغ می شود و به او مهلت می دهد تا ظرف ۱۰ روز، مبلغ محکوم به را پرداخت کند. ابلاغ صحیح اجراییه، گام بسیار مهمی در فرآیند اجرای حکم است.

معرفی اموال و توقیف آن ها

اگر محکوم علیه در مهلت ۱۰ روزه اجراییه، از پرداخت بدهی خودداری کند، شما می توانید درخواست توقیف اموال او را از «واحد اجرای احکام» دادگستری مطرح کنید. برای این کار، لازم است اموالی را از محکوم علیه شناسایی و معرفی کنید.

البته، نیازی نیست که شما حتماً از همه اموال او اطلاع داشته باشید. می توانید از واحد اجرای احکام درخواست کنید که از مراجع مربوطه برای شناسایی اموال محکوم علیه استعلام بگیرد:

• استعلام از بانک مرکزی: برای شناسایی حساب های بانکی و موجودی آن ها.
• استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک: برای شناسایی املاک و مستغلات.
• استعلام از پلیس راهور: برای شناسایی خودروها و وسایل نقلیه.

پس از شناسایی اموال، اجرای احکام اقدام به توقیف آن ها می کند. توقیف می تواند شامل حساب های بانکی، حقوق (با رعایت محدودیت های قانونی)، املاک، خودرو، سهام، یا هر مال ارزشمند دیگری باشد که به نام محکوم علیه ثبت شده است.

مستثنیات دین

یک نکته مهم که باید بدانید، مفهوم «مستثنیات دین» است. بر اساس قانون، برخی از اموال محکوم علیه، حتی اگر بدهکار باشد، قابل توقیف نیستند. این اموال برای حفظ حداقل زندگی آبرومندانه محکوم علیه و خانواده اش در نظر گرفته شده اند. از جمله مهم ترین مستثنیات دین می توان به مسکن مورد نیاز، اثاثیه ضروری زندگی، ابزار کار و معاش، و بخشی از حقوق و مستمری اشاره کرد. بنابراین، اگرچه حق شماست که پولتان را پس بگیرید، اما باید این نکته قانونی را نیز در نظر داشته باشید.

جلب محکوم علیه

در صورتی که هیچ مالی از محکوم علیه شناسایی و توقیف نشود و او نیز دادخواست اعسار (عدم توانایی مالی) ارائه نکرده یا اعسار او اثبات نشود، شما می توانید درخواست جلب او را از واحد اجرای احکام مطرح کنید. جلب به معنای بازداشت موقت بدهکار است تا زمانی که دین خود را پرداخت کند یا اعسار او اثبات شود. البته جلب محکوم علیه نیز شرایط و محدودیت های خاص خود را دارد و باید با دقت و طبق مقررات قانونی پیگیری شود.

فرآیند اجرای احکام می تواند زمان بر باشد و نیازمند پیگیری مستمر شماست. اما با صبر و اطلاع از حقوق و مراحل قانونی، می توانید به نتیجه مطلوب دست یابید و پول خود را از بدهکار وصول کنید.

کلام پایانی و مسیر پیش رو

تا اینجا، با تمام ابعاد دادخواست مطالبه وجه نقد، از تعریف و منشأ آن گرفته تا مراحل تنظیم، ارائه، نکات حقوقی کلیدی و فرآیند اجرای احکام آشنا شدیم. شاید در نگاه اول، این مسیر پیچیده و پرچالش به نظر برسد، اما با آگاهی و برنامه ریزی درست، می توان با موفقیت آن را طی کرد. به یاد داشته باشید که در هر مرحله، دقت در جمع آوری مدارک، رعایت تشریفات قانونی، و پیگیری مستمر، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در نهایت، موفقیت در دعوای مطالبه وجه نقد نه تنها به معنای بازپس گیری حق مالی شماست، بلکه نمادی از حاکمیت قانون و عدالت در جامعه است. هرچند که در این راه، گاهی با سختی ها و ناامیدی هایی روبرو می شویم، اما ایمان به مسیر قانونی و پیگیری آگاهانه می تواند گره گشای بسیاری از مشکلات باشد. توصیه اکید می شود که برای پرونده های پیچیده یا در هر مرحله ای که احساس نیاز به راهنمایی بیشتری کردید، با وکلای متخصص در این زمینه مشورت کنید. یک مشاور حقوقی مجرب می تواند با دانش و تجربه خود، به شما در تصمیم گیری های صحیح و انجام اقدامات مؤثر کمک کند و در نهایت، به شما یاری رساند تا به هدف نهایی خود دست یابید و عدالت را تجربه کنید.