مقدار مهریه در قانون جدید

در شرایط کنونی، مقدار مهریه در قانون جدید ایران سقف مشخصی برای تعیین ندارد و زوجین می توانند هر مقداری را با توافق یکدیگر در سند ازدواج ثبت کنند. با این حال، آنچه در قوانین جدید مورد بحث است، محدودیت های اجرایی و کیفری مهریه است که سقف آن در حال حاضر ۱۱۰ سکه بهار آزادی است. این به معنای آن است که عدم پرداخت تا این میزان می تواند منجر به حبس زوج شود، در حالی که مهریه های بالاتر از این مقدار نیز همچنان یک بدهی قانونی محسوب می شوند که از طریق مدنی قابل پیگیری هستند و باید با اثبات تمکن مالی زوج، مطالبه شوند.

پیچیدگی های حقوقی و تغییرات پیشنهادی در قوانین مهریه، موضوعی است که بسیاری از خانواده ها و زوجین را درگیر خود کرده است. از آنجایی که مهریه یکی از ارکان مهم عقد نکاح در فقه و قانون مدنی ایران محسوب می شود، درک صحیح ابعاد آن، به ویژه در پرتو تحولات اخیر و طرح های در دست بررسی، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله می کوشد تا با زبانی شیوا و روایتی دقیق، به تمامی پرسش ها درباره وضعیت کنونی و آینده مقدار مهریه در قانون جدید پاسخ دهد و ابهامات موجود را برطرف سازد.

مهریه چیست؟ ریشه ها و جایگاه قانونی آن

مهریه، که در فرهنگ اسلامی و حقوق ایران جایگاهی ویژه دارد، به معنای مالی است که مرد در هنگام عقد ازدواج به زن می دهد یا متعهد به پرداخت آن می شود. این حق مالی، نه هدیه و نه بهای زن، بلکه نشانی از صداقت، احترام و پشتیبانی مالی مرد از همسر آینده اش است. مهریه به عنوان یک دین بر عهده مرد قرار می گیرد و با جاری شدن صیغه عقد، زن مالک آن می شود و می تواند هر زمان که بخواهد، آن را مطالبه کند. این حق مالی، پشتوانه و حمایتی برای زن در طول زندگی مشترک و پس از آن در صورت بروز مشکلات احتمالی تلقی می شود.

انواع مهریه: عندالمطالبه و عندالاستطاعه

در تعیین مهریه، زوجین می توانند دو نوع اصلی را انتخاب کنند که هر کدام آثار حقوقی متفاوتی دارند. این دو نوع، مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه هستند که در ادامه به تفصیل توضیح داده می شوند.

مهریه عندالمطالبه

مهریه عندالمطالبه رایج ترین نوع مهریه است و به این معناست که زن می تواند هر زمان پس از جاری شدن عقد، آن را از شوهر خود مطالبه کند. این حق، فارغ از توانایی مالی مرد در زمان مطالبه است. در این نوع مهریه، مرد به محض درخواست زن، مکلف به پرداخت آن است و اگر از پرداخت خودداری کند، زن می تواند از طریق قانونی اقدام به مطالبه و حتی توقیف اموال مرد کند. یکی از آثار مهم مهریه عندالمطالبه، حق حبس است؛ یعنی اگر زن باکره باشد و مهریه اش عندالمطالبه باشد، می تواند تا قبل از برقراری رابطه زناشویی، از تمکین خودداری کرده و مهریه خود را به طور کامل دریافت کند.

مهریه عندالاستطاعه

در مقابل، مهریه عندالاستطاعه قیدی است که پرداخت مهریه را منوط به توانایی مالی مرد می کند. در این حالت، زن تنها زمانی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که ثابت شود مرد تمکن مالی لازم برای پرداخت آن را دارد. مسئولیت اثبات توانایی مالی مرد بر عهده زن است. این نوع مهریه معمولاً با هدف کاهش فشار مالی بر مرد و تشویق به ازدواج های پایدارتر تعیین می شود. در مهریه عندالاستطاعه، حق حبس برای زن متصور نیست و زن نمی تواند به صرف عدم پرداخت مهریه از تمکین خودداری کند.

تفاوت اصلی مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه در این است که در اولی، زن هر زمان می تواند مهریه را مطالبه کند، اما در دومی، مطالبه منوط به اثبات توانایی مالی زوج است.

وضعیت کنونی قوانین مهریه (۱۴۰۳/۱۴۰۴): واقعیت ها و انتظارات

با وجود شایعات و طرح های پیشنهادی متعدد، بسیاری از زوجین همچنان در مورد وضعیت فعلی قوانین مهریه و آنچه لازم است بدانند، ابهاماتی دارند. حقیقت این است که قوانین مهریه در ایران در طول زمان دستخوش تغییراتی در بخش اجرایی و کیفری شده اند، اما اصل ماهیت مهریه و حق زن برای مطالبه آن، همچنان پابرجاست.

عدم وجود سقف برای تعیین مهریه

یکی از نکات اساسی و مهم در قانون مهریه، این است که قانون گذار هیچ سقف یا محدودیتی برای میزان مهریه ای که زوجین در زمان عقد می توانند توافق کنند، تعیین نکرده است. زن و مرد آزادند تا هر مقداری از مال یا دارایی را به عنوان مهریه مشخص و در سند ازدواج ثبت کنند. این میزان می تواند یک جلد کلام الله مجید، چند شاخه گل یا حتی هزاران سکه باشد. آنچه در جامعه به عنوان قوانین جدید مهریه مطرح می شود، بیشتر به جنبه های اجرایی و ضمانت های کیفری پرداخت مهریه بازمی گردد، نه به محدودیت در میزان تعیین آن.

۱۱۰ سکه بهار آزادی: سقف ضمانت اجرایی کیفری

موضوع ۱۱۰ سکه بهار آزادی، اغلب با این تصور اشتباه همراه است که سقف مهریه همین مقدار است، اما واقعیت حقوقی چیز دیگری است. ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱، نقش تعیین کننده ای در این زمینه ایفا می کند. این ماده مشخص می کند که اگر مهریه تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی باشد، عدم پرداخت آن مشمول مقررات مربوط به اجرای محکومیت های مالی است که می تواند منجر به بازداشت و حبس مرد شود.

این سقف ۱۱۰ سکه ای به معنای آن است که اگر مهریه زن مثلاً ۲۰۰ سکه باشد، مرد تنها برای ۱۱۰ سکه اول آن می تواند با مجازات حبس مواجه شود. برای مطالبه مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه، یعنی در این مثال ۹۰ سکه باقی مانده، زن دیگر نمی تواند حکم جلب یا حبس مرد را بگیرد. مطالبه این بخش از مهریه کاملاً به توانایی مالی مرد (موسوم به ملائت) بستگی دارد و زن باید اثبات کند که مرد توانایی پرداخت این مازاد را دارد. این تمایز، نکته کلیدی است که در بسیاری از دعاوی مهریه، منشأ سوءتفاهم می شود.

این قانون، شرایطی مانند اعسار را نیز در نظر می گیرد. اگر مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد و بتواند این اعسار (ناتوانی مالی) را در دادگاه ثابت کند، دادگاه با توجه به وضعیت مالی او، مهریه را به صورت اقساط تعیین می کند. در چنین حالتی، تا زمانی که مرد اقساط تعیین شده را به موقع پرداخت کند، دیگر خطر حبس یا بازداشت او را تهدید نمی کند، حتی اگر مجموع مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه باشد.

برای روشن شدن مطلب، به این مثال توجه کنید: تصور کنید زنی ۲۰۰ سکه مهریه دارد و آن را مطالبه می کند. مرد در ابتدا از پرداخت خودداری می کند و دادگاه حکم به پرداخت می دهد. اگر مرد توانایی پرداخت داشته باشد و پرداخت نکند، برای ۱۱۰ سکه اول می تواند به زندان بیفتد. اما اگر مرد برای ۹۰ سکه باقی مانده نیز توانایی پرداخت داشته باشد ولی از پرداخت امتناع کند، زن برای این ۹۰ سکه دیگر نمی تواند او را زندانی کند و صرفاً باید از طریق توقیف اموال یا سایر روش های مدنی اقدام کند.

مطالبه مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه: مسیرهای حقوقی

همانطور که اشاره شد، مهریه های بالاتر از ۱۱۰ سکه نیز به قوت خود باقی هستند و مرد مکلف به پرداخت آنهاست، اما مسیر مطالبه و ضمانت اجرایی آن متفاوت می شود. برای مطالبه این بخش از مهریه، دیگر جنبه کیفری وجود ندارد و زن باید از مسیر مدنی و حقوقی اقدام کند.

در این حالت، بار اثبات تمکن مالی (ملائت) زوج بر عهده زوجه است. او باید شواهد و مدارکی ارائه دهد که نشان دهد شوهرش توانایی پرداخت مابقی مهریه را دارد. این مدارک می تواند شامل لیست اموال و دارایی های ثبت شده به نام مرد، گردش حساب بانکی، فیش حقوقی یا هر سند دیگری باشد که نشان دهنده توان مالی اوست. دادگاه پس از بررسی این شواهد، حکم به پرداخت مهریه مازاد صادر خواهد کرد. در صورت عدم پرداخت، می توان اموال مرد را توقیف کرد یا از طریق اقساط، مهریه را دریافت نمود، اما حکم جلب یا زندان دیگر صادر نخواهد شد. این مسیر ممکن است زمان بر باشد و نیاز به پیگیری دقیق قضایی دارد.

نحوه محاسبه مهریه سکه بر اساس نرخ روز

مسئله مهم دیگر در مطالبه مهریه، نحوه محاسبه ارزش سکه است. با توجه به نوسانات قیمت طلا و سکه، این موضوع همواره دغدغه ای برای هر دو طرف بوده است. بر اساس قوانین موجود و رویه قضایی، مهریه سکه بر اساس نرخ رسمی اعلام شده توسط بانک مرکزی در زمان مطالبه محاسبه می شود. این به معنای آن است که اگر در زمان عقد، ارزش هر سکه X تومان بوده باشد، اما در زمان مطالبه، ارزش آن به Y تومان رسیده باشد، محاسبه بر اساس Y تومان انجام می شود.

این شیوه محاسبه، با هدف حفظ ارزش واقعی مهریه در طول زمان و جبران بخشی از اثرات تورم انجام می شود. البته این نرخ با نرخ بازار آزاد تفاوت دارد و دادگاه ها و مراجع قانونی به نرخ رسمی استناد می کنند. این موضوع در سال های اخیر و با افزایش شدید قیمت سکه، به یکی از چالش های اصلی در پرونده های مهریه تبدیل شده و بسیاری از مردان را با بدهی های هنگفت و غیرقابل پیش بینی مواجه ساخته است.

طرح های پیشنهادی و شایعات: مهریه ۱۴ سکه و ۵ سکه

در سال های اخیر، شایعات و بحث های فراوانی پیرامون تغییرات قریب الوقوع در قانون مهریه به گوش می رسد که اصلی ترین آن ها مربوط به طرح هایی برای محدود کردن سقف مهریه برای حبس یا حتی اصل مهریه است. با این حال، مهم است که تفاوت میان طرح پیشنهادی و قانون مصوب را درک کنیم.

طرح کاهش سقف حبس به ۱۴ سکه: بررسی دقیق

یکی از پربحث ترین موضوعات، طرحی است که پیشنهاد می کند سقف حبس برای عدم پرداخت مهریه از ۱۱۰ سکه به ۱۴ سکه کاهش یابد. این طرح در حال بررسی در مجلس شورای اسلامی است و هنوز به قانون قطعی تبدیل نشده است. باید با قاطعیت تأکید کرد که تا این لحظه (نیمه اول ۱۴۰۴) قانون ۱۴ سکه تصویب نشده است.

هدف اصلی از این طرح، کاهش جمعیت زندانیان مهریه است. بسیاری از مردان به دلیل ناتوانی در پرداخت حتی بخش اندکی از مهریه، روانه زندان می شوند و این طرح در صدد است تا این معضل اجتماعی را کاهش دهد. اما باید توجه داشت که مفهوم این طرح، به معنای کاهش اصل مهریه یا محدود کردن توافق زوجین بر سر میزان مهریه نیست. مهریه بیش از ۱۴ سکه همچنان به عنوان یک دین بر گردن مرد باقی می ماند و زن حق مطالبه آن را دارد، اما عدم پرداخت آن منجر به حبس نخواهد شد و صرفاً از طریق مسیرهای مدنی و توقیف اموال قابل پیگیری است.

پرسش مهمی که در این زمینه مطرح می شود این است که آیا این طرح، در صورت تصویب، عطف به ماسبق می شود و شامل ازدواج های قبلی نیز خواهد شد؟ از نظر حقوقی، قوانین کیفری (مانند جنبه حبس مهریه) اگر به نفع متهم باشند، معمولاً به صورت عطف به ماسبق اجرا می شوند. با این حال، جزئیات نهایی این موضوع پس از تصویب و اعلام رسمی قانون مشخص خواهد شد و تا آن زمان، باید منتظر ماند. این مسئله به دغدغه ای جدی برای بسیاری از خانواده ها تبدیل شده است، چرا که می تواند وضعیت حقوقی بسیاری از پرونده های جاری را تغییر دهد.

طرح مهریه ۵ سکه: ابعاد و احتمالات

علاوه بر طرح ۱۴ سکه، گاهی اوقات اخباری در مورد طرح مهریه ۵ سکه نیز شنیده می شود. این طرح نیز در دست بررسی است و صرفاً یک پیشنهاد محسوب می شود که هدف مشابهی با طرح ۱۴ سکه دارد: کاهش فشار بر مردان و جلوگیری از حبس به دلیل بدهی مهریه. جزئیات این طرح کمتر از طرح ۱۴ سکه شفاف شده، اما می توان پیش بینی کرد که هدف آن، محدود کردن بیشتر جنبه کیفری مهریه است. همانند طرح ۱۴ سکه، این طرح نیز در صورت تصویب، به معنای حذف اصل مهریه نیست و زن همچنان حق دریافت مهریه توافق شده را از طریق مدنی خواهد داشت.

مهم است که هر دو طرح ۱۴ و ۵ سکه را صرفاً به عنوان پیشنهاد و در دست بررسی تلقی کنیم. تا زمانی که این طرح ها مراحل قانونی خود را طی نکرده و به تصویب نهایی مجلس و تأیید شورای نگهبان نرسیده اند، قوانین فعلی (با سقف ۱۱۰ سکه برای حبس) همچنان پابرجا هستند. درک این موضوع به زوجین کمک می کند تا با آگاهی بیشتری تصمیم بگیرند و از اطلاعات نادرست یا شایعات پراکنده، دچار سردرگمی نشوند.

مفاهیم حقوقی کلیدی در مطالبه و پرداخت مهریه

برای درک کامل فرآیند مطالبه و پرداخت مهریه، آشنایی با برخی مفاهیم حقوقی اساسی ضروری است. این مفاهیم، نقش مهمی در سرنوشت پرونده های مهریه ایفا می کنند.

دادخواست اعسار از پرداخت مهریه: گامی برای تقسیط

وقتی مردی به پرداخت مهریه محکوم می شود، اما توانایی مالی برای پرداخت یکجای آن را ندارد، می تواند دادخواست اعسار (ناتوانی مالی) را به دادگاه تقدیم کند. اعسار در واقع ادعایی است که مرد مطرح می کند تا ثابت کند به دلیل نداشتن مال کافی، توان پرداخت یکجای مهریه را ندارد.

شرایط اثبات اعسار شامل ارائه لیست کامل اموال و دارایی های مرد، استشهادنامه از شهود معتبر، و در برخی موارد، بررسی گردش حساب های بانکی است. دادگاه پس از بررسی دقیق این مدارک و وضعیت مالی زوج، در صورت پذیرش اعسار، پرداخت مهریه را به صورت اقساطی تعیین می کند. این تقسیط بر اساس توانایی مالی مرد و وضعیت اقتصادی او انجام می شود؛ برای مثال، ممکن است دادگاه یک پیش قسط و سپس اقساط ماهانه یا سالانه را در نظر بگیرد.

پذیرش دادخواست اعسار، تأثیر مستقیمی بر حکم جلب و حبس مرد دارد. تا زمانی که حکم اعسار صادر و اقساط تعیین شده و مرد به تعهدات خود عمل کند، خطر حبس او را تهدید نخواهد کرد. اما در صورت عدم پرداخت سه قسط متوالی، زن می تواند مجدداً برای حکم جلب مرد اقدام کند.

مسیرهای مطالبه مهریه: از اجرای ثبت تا دادگاه

مطالبه مهریه، دو مسیر اصلی دارد که زن می تواند یکی از آنها را برای احقاق حق خود انتخاب کند:

1. از طریق اجرای ثبت: این روش معمولاً سریع تر و کم هزینه تر است، به ویژه اگر مرد اموال مشخص و ثبت شده ای داشته باشد. زن می تواند با مراجعه به دفتر ازدواجی که عقد در آنجا ثبت شده است، درخواست صدور اجراییه مهریه را کند. اداره ثبت پس از صدور اجراییه، به مرد ابلاغ می کند که مهریه را پرداخت کند. در صورت عدم پرداخت، زن می تواند درخواست توقیف اموال مرد (مانند ملک، خودرو، حساب بانکی) را به اداره ثبت ارائه دهد. مزیت این روش، سرعت بالا در توقیف اموال است.
2. از طریق دادگاه خانواده: اگر مرد اموال مشخصی نداشته باشد یا مهریه عندالاستطاعه باشد، یا در مواردی که مسیر اجرای ثبت به نتیجه نرسد، زن می تواند مستقیماً به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست مطالبه مهریه را تقدیم کند. در این روش، دادگاه پس از رسیدگی و صدور حکم، اقدامات لازم برای اجرای آن را انجام می دهد. این مسیر ممکن است زمان برتر و پرهزینه تر باشد، اما امکان بررسی جامع تر وضعیت مالی مرد و صدور حکم تقسیط در آن وجود دارد.

در هر دو مسیر، موضوع توقیف اموال مطرح می شود. زن می تواند از دادگاه یا اجرای ثبت بخواهد تا اموال مرد را توقیف کند. اما در اینجا مفهومی به نام مستثنیات دین وجود دارد؛ اموالی که برای امرار معاش ضروری هستند و قانون توقیف آنها را ممنوع کرده است، مانند مسکن مناسب شأن، اثاثیه ضروری زندگی، ابزار کار، و مقداری از پول نقد برای امرار معاش. این موارد از توقیف معاف هستند.

مالیات مهریه: واقعیت ها و تصورات نادرست

یکی از موضوعاتی که در سال های اخیر شایعات زیادی پیرامون آن شکل گرفته، مسئله مالیات بر مهریه است. بسیاری از افراد نگران این هستند که مهریه ای که به زن تعلق می گیرد، مشمول مالیات شود.

وضعیت مالیات بر اصل مهریه

باید به روشنی اعلام کرد که در حال حاضر، اصل مهریه مشمول مالیات نمی شود. مهریه به عنوان یک حق مالی که به موجب عقد ازدواج به زن تعلق می گیرد، از نظر قوانین مالیاتی ایران، مشمول پرداخت مالیات مستقیم نیست. تصوراتی که در این زمینه وجود دارد، اغلب ناشی از سوءتفاهم یا طرح های پیشنهادی است که به قانون تبدیل نشده اند.

این بدان معناست که اگر زنی مهریه خود را (چه به صورت سکه، چه وجه نقد یا هر مال دیگری) دریافت کند، نیازی به پرداخت مالیات بر آن ندارد. این یک امتیاز حقوقی برای زن است که با هدف حمایت از او در نظام حقوقی ایران در نظر گرفته شده است.

حق ثبت مهریه و هزینه های دادرسی

با وجود اینکه بر اصل مهریه مالیاتی تعلق نمی گیرد، اما در فرآیند ثبت عقد و مطالبه مهریه، هزینه هایی وجود دارد که ممکن است با مالیات اشتباه گرفته شوند. این هزینه ها شامل موارد زیر است:

• حق ثبت مهریه: در زمان عقد، برای ثبت مهریه در دفاتر اسناد رسمی، مبلغی به عنوان حق الثبت دریافت می شود که یک هزینه اداری است، نه مالیات بر مهریه.
• هزینه های دادرسی: در صورتی که مطالبه مهریه از طریق دادگاه یا اجرای ثبت صورت گیرد، هزینه هایی مانند هزینه دادرسی، هزینه کارشناسی (در صورت لزوم)، و حق الوکاله وکیل (اگر وکیل گرفته شود) وجود دارد که متقاضی باید آنها را پرداخت کند. این هزینه ها نیز با مالیات بر مهریه متفاوت هستند و به عنوان بخشی از فرآیند قضایی تلقی می شوند.

بنابراین، مهم است که بین مالیات بر مهریه که در حال حاضر وجود ندارد، و هزینه های قانونی و اداری مرتبط با ثبت یا مطالبه مهریه، تمایز قائل شویم. شفاف سازی این موضوع به جلوگیری از نگرانی های بی مورد در مورد مالیات بر مهریه کمک می کند.

سوالات متداول

قانون جدید مهریه امروز چند سکه است؟

تا کنون، قانون جدید مهریه که سقف مهریه را برای تعیین کاهش دهد، تصویب نشده است. بنابراین، زوجین همچنان می توانند هر تعداد سکه را به عنوان مهریه توافق کنند. آنچه در حال حاضر تغییر کرده، سقف ۱۱۰ سکه برای ضمانت اجرایی کیفری (حبس) است.

آیا قانون ۱۴ سکه تصویب شده و از کی اجرا می شود؟

خیر، قانون ۱۴ سکه به صورت رسمی تصویب نشده است و صرفاً یک طرح پیشنهادی در مجلس شورای اسلامی است. زمان دقیق تصویب و اجرای آن نیز مشخص نیست و تا زمانی که به قانون تبدیل نشود، مبنای عمل نخواهد بود.

سقف مهریه در سال ۱۴۰۳/۱۴۰۴ چقدر است؟

در سال های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، هیچ سقف قانونی برای تعیین مهریه وجود ندارد و زوجین می توانند هر مقداری را به عنوان مهریه تعیین کنند. سقف ۱۱۰ سکه مربوط به جنبه کیفری و حبس عدم پرداخت مهریه است، نه سقف تعیین آن.

آیا مهریه بیش از ۱۱۰ سکه زندان دارد؟

خیر، عدم پرداخت مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه، منجر به حبس مرد نمی شود. برای مطالبه این بخش از مهریه، زن باید توانایی مالی مرد را در دادگاه اثبات کند و از طریق مدنی آن را پیگیری نماید.

آیا می توان مهریه را غیر از سکه تعیین کرد؟

بله، مهریه می تواند هر چیزی باشد که از نظر شرعی و قانونی مالیت داشته باشد و مشخص و معین باشد. این می تواند شامل وجه نقد، ملک، زمین، طلا، اتومبیل، لوازم منزل، یا حتی آموزش یک مهارت خاص باشد. سکه رایج ترین نوع مهریه است، اما تنها گزینه نیست.

اگر مرد اموالی به نام خود نداشته باشد، چگونه مهریه مطالبه می شود؟

اگر مرد اموالی به نام خود نداشته باشد، زن می تواند دادخواست مطالبه مهریه را از طریق دادگاه پیگیری کند. در این حالت، مرد ممکن است مجبور به اثبات اعسار (ناتوانی مالی) خود شود. در صورت پذیرش اعسار، دادگاه مهریه را به صورت اقساطی تعیین می کند که مرد باید از درآمد خود آن را پرداخت کند. در غیر این صورت، در صورت وجود توانایی مالی و عدم پرداخت، برای تا ۱۱۰ سکه احتمال حبس وجود دارد.

آیا قوانین جدید مهریه شامل ازدواج های قبلی نیز می شود؟

اصولاً قوانین کیفری اگر به نفع متهم باشند، ممکن است عطف به ماسبق شوند. طرح های جدید مهریه نیز (مانند کاهش سقف حبس به ۱۴ سکه) در صورت تصویب، احتمال دارد شامل ازدواج های قبلی نیز شوند، اما جزئیات دقیق آن پس از تصویب نهایی قانون و اعلام رسمی مشخص خواهد شد.

آیا بخشودگی مهریه قابل برگشت است؟

بخشودگی مهریه معمولاً در قالب ابراء یا هبه انجام می شود. اگر زن با قصد و اراده خود، مهریه را ابراء کرده باشد، به معنای بری کردن ذمه مرد است و مهریه دیگر قابل برگشت نیست. اما اگر به صورت هبه (بخشش) باشد، در برخی شرایط خاص (مانند بقای عین موهوبه)، ممکن است زن بتواند از آن رجوع کند. این موضوع کاملاً به نحوه دقیق تنظیم سند بخشودگی بستگی دارد و برای اطمینان باید با وکیل مشورت کرد.

نتیجه گیری: اهمیت آگاهی و مشاوره حقوقی

همانطور که مشاهده شد، مقدار مهریه در قانون جدید، به ویژه در بخش های اجرایی و کیفری، پیچیدگی های خاص خود را دارد و همواره در کانون توجه جامعه و محافل قانون گذاری قرار دارد. درک تفاوت میان سقف تعیین مهریه (که محدودیتی ندارد) و سقف ضمانت اجرایی کیفری (۱۱۰ سکه) و آگاهی از وضعیت طرح های پیشنهادی (مانند ۱۴ و ۵ سکه) که هنوز به قانون تبدیل نشده اند، برای هر فردی که قصد ازدواج دارد یا با مسائل مربوط به مهریه درگیر است، حیاتی است.

تغییرات در نرخ سکه، قوانین اعسار، و مسیرهای مطالبه مهریه، همگی بر زندگی زوجین تأثیر مستقیم دارند. با توجه به ظرایف و پیچیدگی های حقوقی این حوزه، توصیه قاطع می شود که قبل از هرگونه تصمیم گیری، اقدام حقوقی یا حتی تعیین مهریه در زمان عقد، حتماً با یک وکیل متخصص خانواده مشورت شود. یک مشاور حقوقی مجرب می تواند با ارائه اطلاعات دقیق و به روز، مسیر صحیح را نشان داده و از بروز مشکلات و چالش های آتی جلوگیری کند. آگاهی، کلید حفاظت از حقوق فردی و پایداری خانواده است.