شاخص ترس و طمع دوج کوین

شاخص ترس و طمع چیست؟

به نقل از علیرضا محرابی اندیکاتور ترس و طمع یا Fear & Greed یکی از مهم‌ترین شاخص‌های احساسات یا روانشناسی بازار است. این اندیکاتور برای سنجش احساس عمومی بازار، در مورد دارایی‌های کریپتویی در نظر گرفته شده است.

شاخص Fear and Greed راهی برای شناسایی و ارزیابی احساساتی است که بازار رمز ارزها را به حرکت در می‌آورند که این احساس به صورت یک عدد بین صفر تا صد اندازه گیری می‌شود؛ ترس بیش از حد که با عدد پایین شناسایی می‌شود، علامت این است که سرمایه‌گذاران نگران شده و در حال فروش هستند؛ این می‌تواند سیگنال خرید برای تریدرها باشد. این شاخص از بین ۰ تا ۱۰۰ به این احساسات امتیاز می‌دهد؛ معمولا ۰ تا ۵۰ برای ترس و ۵۱ تا ۱۰۰ برای طمع به کار می‌رود؛ هر سایت و اندیکاتوری که این احساسات را نشان می‌دهد، امتیازهای متفاوتی دارد. اما همه آنها در اصل یک کار را انجام می‌دهند:

زمانی که سرمایه‌گذاران دچار طمع شدید می‌شوند (که با عدد بالا شناسایی می‌شود)، یعنی بازار با اصلاح مواجه شده و اکنون افراد در حال خرید هستند.

جهت خرید دوج کوین از ایرانیکارت لطفا کلیک کنید.

عدد صفر در این شاخص به معنی حداکثر ترس و عدد ۱۰۰ نیز به معنی بیشترین طمع است.

احساسات بازار را به حرکت در می‌آورند؛ ترس قیمت را کاهش و طمع آن را افزایش می‌دهد. احساسات انسان غیرمنطقی است؛ زیرا بسیاری از مردم در شرایط خاصی، واکنش یکسانی دارند. این شامل تحلیل تکنیکال نیز می‌شود؛ استفاده از ابزارهایی مثل حجم و دیتاهای گذشته بازار، برای پیش‌بینی حرکات آینده قیمت.

مردم در زمان‌هایی که بازار در حال رشد است، دچار طمع و در نتیجه فومو (ترس از دست دادن فرصت سرمایه گذاری) می‌شوند. به علاوه، تریدرها با دیدن کاهش قیمت‌ها و قرمز شدن بازار، اکثرا کریپتوهای خود را می‌فروشند.

تاریخچه اندیکاتور ترس و طمع

همانطور که در سایر مقالات ارز دیجیتال اشاره کردیم، ترس و طمع دو حالت مخالف احساسات را نشان می‌دهد که باعث نوسانات قیمت‌ها، غیرقابل پیش‌بینی شدن و رفتار غیرمنطقی بازار می‌شوند. شاخص Fear And Greed بر اساس یک گفته قدیمی در وال استریت طراحی شده است:

بازارهای مالی توسط دو احساس قدرتمند هدایت می‌شوند: ترس و طمع.

در بازار سنتی، شاخص ترس و طمع توسط CNNMoney در سال ۲۰۱۲ توسعه یافته است. فلسفه توسعه این اندیکاتور، این بود که ترس و طمع روی این که سرمایه‌گذار در یک زمان مشخص، تا چه حد تمایل دارد برای یک سهام پول پرداخت کند، تاثیر می‌گذارد. CNNMoney این ۷ فاکتور را برای این شاخص در نظر گرفت:

• مومنتوم یا شتاب قیمت سهام.
• قدرت قیمت سهام.
• وسعت قیمت سهام.
• تعداد سفارشات Put و Call (خرید و فروش).
• تقاضای ناخواسته اوراق قرضه.
• نوسانات بازار.
• میزان تقاضای امن.

هر کدام از این ۷ مورد، بین ۰ تا ۱۰۰ نمره‌گذاری می‌شوند و شاخص نیز بر اساس میانگین اعداد این فاکتورها محاسبه می‌شود. عدد ۵۰ نمایانگر بی‌طرف یا متعادل است، اعداد بالاتر از ۵۰ طمع را نشان می‌دهند و اعداد کمتر از ۵۰ نیز ترس را نمایش می‌دهند. ترس و طمع در بازار رمزارزها نیز از تاریخ ۱ فوریه ۲۰۱۸ (۱۲ بهمن ۹۶) توسعه یافته است و به همین صورت کار می‌کند؛ اما فاکتورهای آن مقداری متفاوت است، که در ادامه به این مبحث نیز خواهیم رسید.

حتی می‌توان ریشه‌های توسعه این شاخص را به سرمایه‌گذار مشهور مرتبط کرد؛ او قانون مهمی در سرمایه‌گذاری دارد، که می‌گوید:

• زمانی که دیگران طمع دارند، شما بترسید و زمانی که دیگران می‌ترسند، شما طمع داشته باشید.

می‌توان از این جمله چنین برداشت کرد که زمانی که دیگران می‌خرند، شما بفروشید و زمانی که دیگران می‌فروشند، شما بخرید؛ زیرا عموم مردم در قله می‌خرند و در کف می‌فروشند.

طمع چیست؟

طمع معمولا به‌عنوان ولع مقاومت‌ناپذیر انسان، برای در اختیار داشتن چیزی (پول یا کالاهای مادی) بیشتر از مقداری که واقعا نیاز دارد، توصیف می‌شود.

بر اساس مطالعات علمی، طمع مانند عشق، این قدرت را دارد که یک هجوم شیمیایی به مغز ما بفرستد و مغز و بدن ما تحریک کند، تا عقل سلیم و کنترل خود را کنار بگذاریم.

برخی مطالعات نیز طمع را به اعتیاد تشبیه می‌کنند؛ زیرا اگر فردی معتاد باشد، نمی‌تواند در برابر چیزی که به آن اعتیاد دارد، مقاومت کند و طمع نیز به‌همین صورت عمل می‌کند. زمانی که فردی طمع شدید دارد، مدام بیشتر و بیشتر می‌خواهد و هرگز به چیزی که دارد، قانع نیست.

تریدرها یا سرمایه‌گذارانی که طمع دارند، زمانی که به سود می‌رسند، باز هم سود بیشتری می‌خواهند و اگر متضرر شوند نیز هر کاری می‌کنند که خود را به سود برسانند. این موضوع باعث ضرر بیشتر و بیشتر می‌شود؛ زیرا این افراد با عقل و منطق خود سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و به‌صورت احساسی ترید می‌کنند. در صورتی که بازارهای مالی جایی برای احساس ندارد و تنها با منطق پیش می‌رود. اما از آنجایی که بیشتر افراد احساسات خود را درگیر معاملات می‌کنند، در نظر گرفتن این احساسات برای تحلیل صحیح، از اهمیت زیادی برخوردار است.

ترس چیست؟

احساس ترس معمولا به‌عنوان یک حالت ناخوشایند و استرس‌زا توصیف می‌شود که توسط خطر قریب‌الوقوع و آگاهی از خطر ایجاد می‌شود. برای مثال، حباب اینترنت در دهه ۱۹۹۰ (که با‌ نام حباب دات کام نیز شناخته می‌شود) نه تنها نمونه خوبی برای طمع سرمایه‌گذاران بود، بلکه نمونه بسیار خوبی برای ترس نیز بود.

در بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ در شرکت‌های استارتاپ اینترنتی، یک حباب سرمایه‌گذاری ایجاد شده بود و ارزش این شرکت‌ها به‌صورت حباب‌گونه و بیش از اندازه واقعی افزایش یافته بود. افراد بسیار طمع‌کار شده بودند و در هر شرکت جدیدی که یک دامنه Com. داشت، سرمایه‌گذاری می‌کردند و در نهایت، یک حباب قیمتی ایجاد کردند. از آنجایی که قیمت و ارزش هیچ چیزی تا ابد رشد نمی‌کند، حباب دات کام نیز ترکید و پس از ترکیدن این حباب، ارزش این شرکت‌ها شروع به ریزش شدید کرد.

سرمایه‌گذاران ترسیدند و سریعا تصمیم گرفتند که از این بازار خارج شوند و وارد بازارهای مطمئن‌تری مانند اوراق بهادار شوند. ترس و طمع باعث ایجاد فومو و فاد نیز می‌شود؛ Fomo مخفف Fear of Missing Out به معنی ترس از دست دادن فرصت سرمایه‌گذاری و FUD نیز مخفف Fear، Uncertainty و Doubt به معنی ترس، عدم اطمینان و تردید است. فومو و فاد باعث خرید در قله و فروش در کف قیمت می‌شود و کاملا بر اساس احساسات است.

نمونه‌ای از شاخص ترس و طمع در بازار کریپتو

این اندیکاتور یکی از ساده‌ترین و محبوب‌ترین شاخص‌ها برای سنجش احساسات بازار ارزهای دیجیتال است. در دوران شروع پاندمی کووید ۱۹، این شاخص به ۸ رسیده بود و نشان‌دهنده ترس شدید حاکم بر بازار بود. در سال ۲۰۲۲ نیز این ترس در بازار دیده می‌شود. به گفته وارن بافت، ترس حاکم بر بازار، نشانه فرصت خرید است؛ زیرا همه در حال فروش هستند و در حال ریزش است.

ترس شدید اغلب از همان ابتدای سقوط شروع می‌شود و طمع شدید نیز مدت‌ها قبل از پایان صعود قیمت‌ها شروع می‌شود. به علاوه، تحلیل میانگین‌های متحرک داده‌های تاریخی شاخص Fear And Greed، نشان می‌دهد که حتی پایان ریزش قیمت‌ در این شاخص، نشانگر آغاز روند صعودی نیست و از زمان ریزش‌های سنگین، چند ماه طول می‌کشد تا شاخص شروع به نشان دادن صعود قیمت‌ها کند. در طول این زمان، بازار معمولا به‌صورت بی‌روند حرکت می‌کند.

منبع: Alternative.me

بر اساس داده‌های سایت در زمان آپدیت این مقاله، عدد شاخص ترس و طمع روی ۲۶ قرار دارد که نشان‌دهنده ترس است.

در کل تاریخچه اندیکاتور Fear and Greed، عدد شاخص تنها ۳ بار به ۸ رسیده است (دایره‌های قرمز در تصویر زیر):

• (بهمن و اسفند ۹۶ که حباب سال ۲۰۱۷ ترکید و تا ۶۰۰۰ دلار ریزش کرد).
• (مرداد و شهریور ۹۷ که قیمت BTC تا ۹۳۲۰ سقوط کرد).
• (اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ که به دلیل شیوع کرونا قیمت بیتکوین به ۳۷۸۲ دلار رسید).

منبع: Alternative.me

حتی در زمانی که در دسامبر ۲۰۱۸ (آذر و دی ۹۷) به پایین‌ترین قیمت خود پس از ریزش‌ها رسید، شاخص ترس و طمع عدد ۹ (ترس شدید) را نشان می‌داد. امروز در سال ۲۰۲۲، ما عدد ۸ را برای چهارمین بار در بازار کریپتوکارنسی‌ها می‌بینیم؛ این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده ادامه ریزش‌های بیشتر قیمت Bitcoin و دیگر رمزارزها باشد.

ترس به معنی فرصت خرید است

در ۲۴ می ۲۰۲۲ (۳ خرداد ۱۴۰۱) میانگین متحرک ۹۰ روزه شاخص ترس و طمع بیت کوین، به عدد ۲۷ رسید؛ این عدد به ندرت در تاریخ بیتکوین دیده شده است. تنها دفعه دیگری که این اتفاق رخ داده، عدد ۲۵ در سال ۲۰۱۸ بود، که آخرین زمستان Bitcoin قبل از سال ۲۰۲۲ بود. اکنون در سال جدید، شاخص‌ها نشان می‌دهند که ترس در بازار بسیار شدید است؛ این بدین معنی نیست که به سرعت ریزش می‌کند؛ بلکه در یک بازه نسبتا بلندمدت و آرام‌آرام این سقوط اتفاق می‌افتد. این موضوع برای سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند در کف قیمت خرید کنند، فرصت بسیار مناسبی را ایجاد می‌کند.

در زمان به‌روزرسانی این مقاله، قیمت BTC در حدود ۲۷۰۰۰ دلار تا ۳۱۰۰۰ دلار نوسان می‌کند و با توجه به ترس شدیدی که در اندیکاتور ترس و طمع نشان داده می‌شود، این احتمال وجود دارد که قیمت حتی به سطوح پایین‌تر نیز برسد. چند مورد از اخبار مربوط به بازار را می‌توانید در ادامه ببینید؛ این اخبار از ۱۷ تا ۲۲ خرداد ۱۴۰۱ پوشش داده شده‌اند و نمایانگر ترس شدید حاکم بر بازار هستند:

اندیکاتور Fear and Greed چگونه کار می‌کند؟

این اندیکاتور بر اساس این فرضیه کار می‌کند که ترس مفرط می‌تواند قیمت را به پایین‌تر از حد واقعی خود برساند و طمع زیاد، قیمت رمزارز را به بالاتر از ارزش واقعی افزایش می‌دهد. به بیانی دیگر،‌ حباب مثبت و منفی در قیمت ایجاد می‌کند. متریک‌ها یا فاکتورهای ترس و طمع در وبسایت‌ها، بعضا با یکدیگر تفاوت دارند. در این بخش دو ابزار به نام‌های BTCTools و Alternative را معرفی می‌کنیم و فاکتورهای هر کدام را بررسی می‌کنیم.

منبع: BTCTools

 در وبسایت شاخص ترس و طمع بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال در هر ۸ ساعت آپدیت می‌شود (حدود ساعت ۴:۳۰ صبح، ۱۲:۳۰ ظهر و ۲۰:۳۰). برای محاسبه این اندیکاتور، این سایت دیتاها را از ۴ منبع مختلف جمع آوری کرده است؛ هر منبع یک “وزن” مشخص دارد و نشان‌دهنده اهمیت تخمین احساسات بازار است.

حجم (Volume)

سایت BTCTools حجم فعلی را با داده‌های تاریخی مقایسه کرده است؛ حجم بالاتر نشان‌دهنده این است که بازار بسته به جهت بازار، با ترس یا طمع زیادی مواجه است.

قراردادهای تسویه نشده در بازارهای آتی (Open Interest)

دیتاهای قراردادهای تسویه نشده (شاخصی برای تشخیص قدرت روند) از صرافی‌های مختلف ترکیب شده و با اطلاعات تاریخی مقایسه شده است، تا بتوان میزان ترس یا طمع حاکم بر بازار را آنالیز کرد؛ سود باز بالا، به معنی طمع بازار و Open Interest‌ پایین نیز به منزله ترس بازار است.

صفحات اجتماعی (ردیت و توییتر)

این سایت توییت‌ها و پست‌ها و کامنت‌های ردیت را که به بیت کوین و دیگر رمز ارزها اشاره کرده‌اند را جمع آوری کرده و احساسات این پست‌ها را بررسی کرده است؛ به طور کلی توییت‌ها و پست‌هایی که درباره بازار صعودی یا گاوی صحبت می‌کردند (مثل بیتکوین به سوی ماه!) نشان دهنده احساس طمع بازار بودند و پست‌هایی که بازار را خرسی توصیف می‌کردند (مثل بیت کوین پذیرفته نمی‌شود و کارمزدها بسیار بالاست) نشان از احساس ترس در بازار می‌دادند.

دیتاهای جستجو (گوگل و بینگ)

وبسایت BTCTools حجم جستجوی مطالبی که به کریپتوکارنسی‌ها مربوط می‌شود را آنالیز کرده است (مانند How To Buy Bitcoin، بیت کوین و Bitcoin Price)، تا علاقه عموم مردم به بیتکوین و دیگر رمز ارزها را تخمین بزند.

مزایا و معایب شاخص Fear and Greed چیست؟

طبق نظریه‌های علمی، طمع درست مثل عشق، قدرت تاثیرگذاری بر روی مغز را دارد؛ اثری که باعث می‌شود ما عقل سلیم و کنترل خود را کنار بگذاریم و تحریک شویم. با این که نتایج تحقیقات تایید شده‌ای از بیوشیمی طمع وجود ندارد، اما زمانی که بحث پول و انسان‌ها به میان می‌آید، ترس و طمع می‌توانند محرک‌های قدرتمندی باشند.

 بسیاری از سرمایه گذاران احساسی و واکنشی هستند؛ بنابراین طمع و ترس تاثیر بسیار زیادی بر روی آنها می‌گذارد. این احساسات توسط اقتصاددانان برجسته شده و طبق شواهد چند دهه، تبدیل به شاخص‌های مهمی برای بازار شده‌اند. تاریخ نشان می‌دهد که اندیکاتور Fear and Greed اکثر اوقات قابل اعتماد بوده است. برای مثال، این اندیکاتور در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۰۸ عدد ۱۲ (ترس شدید) را نشان داده است؛ یعنی زمانی که پس از ورشکست شدن بانک Lehman Brothers به زیر سه سال گذشته‌اش نزول کرد.

بسیاری از صاحب نظران درباره کاربردی بودن شاخص ترس و طمع توافق نظر دارند. به سرمایه‌گذاران توصیه می‌شود که به منظور خرید در کف قیمت، شاخص ترس را نیز در نظر داشته باشند و برای این که بدانند ارزش یک رمز ارز در قیمتی بیش از ارزش واقعی خود قرار دارد یا خیر، اندیکاتور طمع را مد نظر قرار دهند.

مزایای دیگر اندیکاتور ترس و طمع شامل موارد زیر هستند:

• شاخص‌های احساسات بازار می‌توانند برای تایید تحلیل تکنیکال به کار بروند و بالعکس. اندیکاتورهای احساسات همچنین برای تنظیم زمان سرمایه‌گذاری‌های بلندمدتی که مبتنی بر هستند نیز به کار می‌روند.
• ترس و طمع می‌تواند برای تشخیص زمان ورود و خروج در بازار بسیار مفید باشد.
• این اندیکاتور می‌تواند درباره احساسات بازار هشدار دهد، که این بر روی تصمیم‌گیری شما تاثیرگذار است؛ زمانی که تریدرهای دیگر تصمیمات غیرمنطقی و احساسی می‌گیرند، می‌تواند جلوی وسوسه شما را بگیرد.