جدال روسیه و انگلیس بر سر قطعنامه آتش بس در سودان/ ابتکاری که ریاکارانه تلقی شد

به گزارش خبر روزانه، محمد مختار النور، مشاور حقوقی فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع سودان، پس از تصویب طرح “آتش بس ماه رمضان در سودان” در شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکید کرد که نیروهای پشتیبانی سریع به آتش بس پایبند هستند، اما به هرگونه حمله پاسخ خواهند داد. النور افزود:« نیروهای پشتیبانی سریع سودان به فرماندهی محمد حمدان دقلو«حمیدتی» برای هر گونه گفت‌وگو بین همه طرف‌ها، اعم از بین‌المللی یا منطقه‌ای، به عنوان بخشی از روند برقراری آتش‌بس در ماه رمضان آمادگی دارند». وی ادامه داد: «ما انتظار نداریم که نیروهای ارتش نقش مثبتی در مورد روند صلح یا آتش‌بس داشته باشند، چرا که به تمام آتش‌بس‌هایی که از قبل امضا کردیم، پایبند نبودند». النور اظهار کرد: «ما به نوبه خود از قطعنامه سازمان ملل به حرمت خون مسلمانان استقبال کردیم و موضع ما در قبال روند صلح و مردم خود قاطع است».

شورای امنیت سازمان ملل متحد روز جمعه پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای برقراری آتش‌بس در سودان در ماه رمضان تصویب کرد که ۱۴ کشور از ۱۵ کشور عضو، از پیش‌نویس ارائه شده توسط بریتانیا حمایت کردند.

این قطعنامه از همه طرف‌ها می‌خواهد که در ماه رمضان آتش بس اختیار کنند. این قطعنامه همچنین نگرانی شدید خود را نسبت به گسترش خشونت و وضعیت فاجعه‌بار و رو به وخامت انسانی به‌ویژه در دارفور ابراز کرد.

جیمز کاریوکی، معاون سفیر بریتانیا در سازمان ملل پس از تصویب این قطعنامه، از نیروهای مسلح سودان و نیروهای پشتیبانی سریع خواست به این فراخوان بین‌المللی برای صلح عمل کنند و اسلحه‌ها را کنار بذارند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز گفت:« هر دو طرف باید با احترام به توقف خصومت‌ها در ماه رمضان به ارزش‌های ماه رمضان احترام بگذارند». وی همچنین هشدار داد که این درگیری وحدت سودان را تهدید می‌کند و می‌تواند بی‌ثباتی منطقه‌ای با ابعاد چشمگیر را شعله‌ور کند. در این بین اتحادیه آفریقا هم از توقف درگیری ها در ماه رمضان حمایت کرد».

گفتنی است که تنها روسیه به قطعنامه آتش بس در سودان رأی ممتنع داد. معاون سفیر روسیه در سازمان ملل در اینباره گفت: «ابتکار بریتانیا ریاکارانه است زیرا شورای امنیت سازمان ملل متحد در درخواست آتش بس فوری در جنگ اسرائیل علیه غزه شکست خورده است، زیرا ایالات متحده مکرراً از وتوی خود برای جلوگیری از قطعنامه ها استفاده می کند». آنا اوستیگنیوا افزود:« ما هیچ توهمی در مورد نیات واقعی کشورهای غربی نداریم. استانداردهای دوگانه با توجه به اینکه همان کشورها در حال به تاخیر انداختن تصویب یک سند در مورد آتش‌بس در نوار غزه، جایی که یک قتل عام واقعی در حال وقوع است، آشکار به نظر می رسند».

ماجرای درگیری ها در سودان چیست؟

نبرد در سودان از ۱۵ آوریل ۲۰۲۳ آغاز شده است. در این درگیری نیروهای مسلح سودان به رهبری ژنرال عبدالفتاح البرهان در مقابل نیروهای پشتیبانی سریع ژنرال محمد حمدان دقلو “حمیدتی” قرار گرفته اند.

نیروهای پشتیبانی سریع گروهی شبه نظامی هستند. عمر البشیر دیکتاتور پیشین سودان برای جلوگیری از کودتای ارتش و ایجاد وزنه ای قوی در برابر نیروهای مسلح کشور نیروهای پشتیبانی سریع را بخشی رسمی از سرویس های امنیتی کشور کرد. نیروهای پشتیبانی سریع و نیروهای مسلح سودان برای سرنگونی بشیر در سال ۲۰۱۹ همکاری کردند. از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ قدرت بین نظامیان و دولت غیرنظامی عبدالله حمدوک تقسیم شده بود، سال ۲۰۲۱ ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع با اقدام به کودتا غیرنظامیان را از قدرت برکنار کردند. اما بعد از کودتا اختلاف میان نیروهای پشتیبانی سریع و ارتش آغاز شد. اختلاف از آنجا شروع شد که ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع شروع به مذاکراتی برای ادغام هر دو نیرو در قالب یک ارتش واحد ملی کردند. این امر تنش‌های فزاینده‌ای را ایجاد کرد، زیرا جناح‌های تندرو در ارتش در برابر الحاق نیروهای پشتیبانی سریع به عنوان یک سرویس امنیتی کمتر حرفه‌ای در ارتش حرفه‌ای مقاومت می‌کنند. در طرف مقابل، فرماندهان نیروهای پشتیبانی سریع نسبت به این که تحت فرمان افسران ارتش قرار گیرند و درجه و حقوق آنها که مطابق با استانداردهای ارتش نباشد، معترض شدند.

فاجعه در سودان

در سودان از زمان آغاز درگیری ها تاکنون ده ها هزار نفر کشته و ۸.۳ میلیون نفر به اجبار آواره شده اند که بیش از ۱.۵ میلیون نفر از این آوارگان از مرزهای سودان به جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، مصر، اتیوپی و سودان جنوبی گریخته اند. جنگ علاوه بر این، زیرساخت ها را ویران کرده و اقتصاد را فلج کرده است.

طبق گزارش سازمان ملل، نیمی از جمعیت سودان – حدود ۲۵ میلیون نفر – به کمک‌های بشردوستانه و حفاظت نیاز دارند و ۱۸ میلیون نفر در معرض قحطی قرار دارند. با عدم دسترسی دو سوم جمعیت به مراقبت های بهداشتی، بیماری هایی از جمله وبا، سرخک و مالاریا در حال گسترش هستند و حدود ۱۹ میلیون کودک از مدرسه بازمانده اند.

آژانس کودکان سازمان ملل متحد هشدار داده است که حداقل ۷۰۰۰۰۰ کودک در سودان احتمالا امسال از بدترین شکل سوء تغذیه رنج می برند و ده ها هزار نفر ممکن است جان خود را از دست بدهند.

اجتناب از نسخه دموکراسی آمریکائی

کمتر مردمی در جهان وجود دارند که به اندازه مردم سودان برای دستیابی به دموکراسی تلاش کرده باشند. اگرچه تلاش آنها برای دموکراسی بی وقفه بوده است، اما همیشه از یک حکومت دموکراتیک باثبات، به ویژه به دلیل فشارهای خارجی محروم بوده‌اند.

یک تحول دموکراتیک برای حل بسیاری از مشکلات سودان حیاتی است، تحولی که نیازهای مردم سودان را برآورده کند و توسط قدرت‌های خارجی شکل نگرفته باشد. ایالات‌متحده که تلاش کرده است بر روند مسائل سیاسی در سودان تأثیر بگذارد سابقه طولانی شکست در ترویج دموکراسی در سودان را دارد. نسخه آمریکائی دموکراسی در سودان پیوسته شکست خورده است چرا که این الگو نه تنها مبتنی بر نیازها و الزامات کشور سودان نیست بلکه این دموکراسی توسط ایالات‌متحده در درجه اول برای تضمین تسلط ایالات‌متحده طراحی شده است نه مصالح مردم سودان.

مدل دموکراسی ایالات‌متحده و غرب سابقه خوبی در سودان ندارد. این سبک حکومت هر بار که در یک دوره باز سیاسی پس از سرنگونی یک رژیم نظامی به کار گرفته شده، به طور شگفت‌انگیزی نتوانسته مشکلات دلهره‌آور سودان را حل کند. این حیاتی است که مردم سودان بعد از اینکه جنگ میان دو طرف درگیری به پایان رسید در نظر بگیرند که شکلی از دموکراسی را در کشور پیاده کنند که تحت فشارهای آمریکا نباشد و منبعث از نیازهای و خواسته‌های خودشان باشد.

۳۱۱۳۱۱