کودتای ۲۸ مرداد
-
بین الملل
نقش شوروی در کودتای ۲۸ مرداد و پاداشی که پس از آن از شاه دریافت کرد
یکی از جلوه‌های بارز استقلال و میهن‌پرستی و ملی‌گرایی اصیل مصدق، سیاست او در برابر شوروی بود، مصدق از زمان قاجاریه و در هنگامی که در دولت مشیرالدوله وزیر خارجه بود به سیاست خارجی ملی و در واقع همان موازنه‌ی منفی پایبند بود. مصدق در مقام وزیر خارجه‌ی مشیرالدوله هم با تعدیات مرزی شوروی مقابله کرد و هم رسما به اشغال‌گری بریتانیا در جزایر سه‌گانه اعتراض کرد و هم زیر بار قرارداد درباره‌ی آب‌های مرزی با شوروی نرفت و موضوع استرداد قصبه‌ی فیروزه از شوروی را نیز پیگیری کرد. در مقابل وقتی دولت مشیرالدوله سقوط کرد و رضاخان سردارسپه بر سر کار آمد، او هم مسئله‌ی جزایر سه‌گانه را مسکوت گذاشت و هم به تمام خواسته‌های شوروی تن داد، اعتراض به تجاوزات مرزی شوروی در مغان را مسکوت گذاشت، استرداد قصبه‌ی فیروزه را متوقف کرد و در قرارداد آب‌های مرزی ایران و شوروی نه‌تنها حقوق و امتیازات بیش‌تری به شوروی داد بلکه حتی به شوروی از آب‌های داخلی ایران هم سهم و حق داد، بدتر از همه این‌که با امضای قرارداد تاسیس شرکت مختلط شیلات ایران و شوروی در حقیقت ۲۵ سال شیلات ایران را در اختیار شوروی قرار داد. رضاخان همه‌ی این کارها را کرد تا شوروی به تغییر …
-
بین الملل
کودتای ۲۸ مرداد؛ نقطه شروع دخالت آمریکایی‌ها در امور ایران
کارشناس مسائل منطقه معتقد است منطقه خلیج فارس با داشتن ذخایر نفتی از ابتدا برای آمریکایی‌ها مهم بود. آن‌ها به دنبال تسلط بر این منطقه بودند و کودتای ۲۸ مرداد را تدارک دیدند برای این‌که بتوانند بر منطقه مسلط شوند. به گزارش خبر روزانه، کودتای ۲۸ مرداد اولین دخالت مستقیم و عمده ایالات متحده آمریکا در ایران به شمار می‌رود. تا پیش از ملی شدن صنعت نفت آمریکا نفوذ چندانی در ایران نداشت و انگلیسی‌ها به عنوان کشوری که سردمدار استعمار بودند، در ایران نفوذ داشته و در امور داخلی کشور دخالت می‌کردند. آمریکایی‌ها در این برهه تلاش داشتند تا انگلیسی‌ها را از ایران دور نگه داشته و خود را جایگزین کنند. اگر چه انگلیسی‌ها طراح اصلی کودتا بودند، اما آمریکا نقش موثری در اجرای کودتا داشت و شاید اگر کمک ایالات متحده نبود، موفقیت در انجام کودتا امکان نداشت. برخی تحلیل‌گران معتقدند که کودتای ۲۸ مرداد رویدادی از نوع مداخله علنی ۲ دولت خارجی برای سرنگون کردن یک دولت ملی بود، این اتفاق به دنبال ملی شدن صنعت نفت در ایران اتفاق افتاد، طبیعتا یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی آمریکا کنترل کشورهای صاحب نفت بود از این رو تلاش می‌کرد تا باعث عدم استقلال کشورها در این حوزه شود. …