مهارت و دانش مورد نیاز شغل خیاطی | چگونه خیاط حرفه ای شویم؟

آشنایی با شغل خیاطی و همه چیز درباره ی آن

به نقل از کارشناس آموزشگاه خیاطی سیماکده، خیاط فردی است که با انواع پارچه و یا چرم و پوست، پوششی برای انسان ها تهیه می کند. شغل خیاطی یک هنر و حرفه است. همه ی لباس های مردانه، زنانه و بچه گانه توسط خیاط تولید می شوند و به بازار عرضه می شود. خیاطی فقط مربوط به دوختن لباس نمی باشد. بلکه، دوخت پرده، چادرهای مسافرتی و هر چیزی که با دوختن سر و کار دارد مربوط می شود. هنر خیاطی با هنرهای دیگری مانند بافتنی، تکه دوزی، رودوزی، سنگ دوزی، گلدوزی و … ارتباط دارد. یک خیاط می تواند در سفارشات خود از این هنرها استفاده کند.

یک خیاط علاوه بر داشتن مهارت در دوخت و دوز و استفاده از پک کامل الگوی خیاطی، باید انواع پارچه ها را بشناسد. او باید مهارت و خلاقیت طراحی لباس را داشته باشد. یک خیاط اگر مهارت در طراحی لباس داشته باشد و همچنین تجربیات زیادی داشته باشد و در کار خود خیلی دقت کند و لباس ها را تمیز بدوزد، بسیار در کار خود موفق خواهد شد. ساعات کاری خیاط به صورت تمام وقت است. آن ها در برخی از ایام سال مانند شروع سال تحصیلی و یا اعیاد و مخصوصا عید نوروز سفارشات بسیاری دارند و تقریبا باید به صورت فشرده کار کنند. خیاط ها باید خیلی خوش قول باشند تا بتوانند در کار خود موفق شوند. وقتی قولی برای تحویل لباس می دهند باید حتما سر وقت تحویل مشتری بدهند.

وظایف خیاط :

خیاط معمولا از طرح های جدید در دوخت لباس ها، پرده ها و… استفاده می کند. در مجموع وظایف خیاط عبارتند از :

– با مشتری درباره نوع پارچه و مدل لباس یا پرده باید توافق کنند.

– بعد انتخاب مدل باید اندازه مشتری یا پرده گرفته شود و یادداشت شود.

– تعیین زمان تحویل و هزینه لازم برای سفارش مشتری

– ایجاد طرح (مطابق نمونه های موجود یا ایجاد طرح های جدید)، برش الگو، برش پارچه و دوخت اولیه

– دوخت نهایی سفارش مشتری

– شناخت ابزار کار

– انواع دوخت (نازک دوزی، ضخیم دوزی، سری دوزی)

– طراحی مدل و دوخت انواع لباس ها

– اپل گذاری، پرو و رفع عیب و آسترکشی

– آشنایی با انواع پارچه و توانایی محاسبه مقدار پارچه لازم برای انواع لباس

– راه اندازی، سرویس، نگهداری و دوخت لباس با انواع چرخ خیاطی

– در برخی موارد خیاط کارهای تعمیری انجام می دهد.

چگونه می توان مهارت های لازم در شغل خیاطی را کسب کرد ؟

در صورتی که علاقه مندان به شغل خیاطی، قصد آموزش تخصصی داشته باشند، می توانند در مدارس فنی‌ و حرفه ای در رشته طراحی دوخت تحصیل کنند و تحصیلات تکمیلی را در دانشگاه ادامه دهند. همچنین با ثبت نام در آموزشگاه ها و نزد مدرسان خصوصی جهت یادگیری اصول خیاطی امکان پذیر است. یک خیاط باید مهارت‌هایی همچون شناخت انواع پارچه، انواع دوخت و ‌دوز، نظم و مدیریت زمان، برش الگو و ارتباطات اجتماعی مناسب داشته باشد.

کسب مهارت در خیاطی چه میزان زمان لازم دارد ؟

موفقیت در یادگیری خیاطی ارتباط مستقیمی با میزان علاقه، استعداد، نوع آموزش، نحوه تدریس مربی، میزان فعالیت و پشتکار هنرجو دارد. کسب تجربه در طول زمان از دیگر عوامل موفقیت در این زمینه می باشد. پس از کسب مهارت در خیاطی می توان از این هنر برای اشتغال بهره برد و در مراکز گوناگون به کار مشغول شد. در صورت نداشتن مهارت های بالا امکان موفق شدن در این شغل نمی باشد.

تحصیل در رشته خیاطی :

در هنرستان ها رشته های زیر که همه زیرشاخه خیاطی می باشند وجود دارد :

– طراحی دوخت

– خیاطی و دوخت های تزیینی

– خیاطی لباس زنانه

– خیاطی لباس مردانه

– خیاطی لباس عروس

در دانشگاه نیز رشته ای به نام طراحی لباس وجود دارد.

چطور یک خیاط از طریق وزارت کار می تواند وارد این شغل شود :

بعضی نیز از طریق گذراندن دوره هایی که در آموزشگاه های خیاطی برگزار می شود مهارت های لازم برای این شغل را بدست می آورند و در این دوره ها نازک کاری، ضخیم دوزی، دوخت لباس شب و لباس عروس، لباس بچگانه، طراحی لباس و… را یاد می گیرند و مدرک خود را کاملا مجزا از وزارت کار می گیرند.

نکته: تمام این دوره ها برای خانم ها می باشد و تعداد آموزشگاه های خیاطی ویژه آقایان بسیار محدود می باشد.

وسایل مورد نیاز برای خیاطی :

تمام خیاطان باید وسایل مورد نیاز را برای خود تهیه کنند اما شاید لازم نباشد در ابتدای کارتان تمامی لوازم خیاطی را تهیه کنید زیرا با لوازم اولیه هم می توان شروع کرد و پس از آن به مرور زمان یک به یک آنچه نیاز دارید را تهیه کنید. اما یک خیاط مبتدی در ابتدای راه به لوازم زیر نیاز دارد :

– کاغذ الگو

– قیچی کاغذ

– قیچی پارچه

– سوزن

– سوزن ته گرد

– نخ

– نخ کوک

– رولت

– کاربن خیاطی

– گچ

– صابون

– خط کش بلند

– خط ‌کش منحنی

– لوازم التحریر

– مداد رنگی

– بالشتک بیضی

– لایی چسب

– پارچه

و…

متدهای خیاطی

خیاطی، متدهای مختلفی دارد و هر متد نقاط ضعف و قوت خود را دارد. برخی از این متدها دیگر منسوخ شده اند و برخی دیگر در دوره های آموزش خیاطی به شاگردان آموزش داده می شود. در ادامه این متدها را بازگو می کنیم :

• متد گرلاوین: این متد یکی از قدیمی ترین متدهای خیاطی می باشد که اکنون منسوخ شده است؛ این روش کمی پیچیده است و ایرادهای زیادی هم دارد اما با این حال باز هم از آن استفاده می شود.
• متد مولر: این متد پیچیدگی کمتری و دقت بالایی دارد و به هنرجویان مبتدی آموزش داده می شود. شاید در بسیاری از موارد حتی نیازی به پرو لباس نداشته باشد.
• متد ساده: این متد نیز مناسب هنرجویان مبتدی است اما به زیبایی متد مولر نمی باشد. در این متد بسیاری از ریزه کاری ها حذف شده اند.
• متد سایزبندی: روش سایزبندی براساس الگوهای از قبل آماده است. برای مثال شما می توانید با توجه به اندازه های خود، از الگوهایی با سایز 34، 36، 38، 40 و… استفاده کنید. این متد محدود است یعنی نسبت به متدهای دیگر قدرت مانور کمتری دارد. این روش نیز روشی مناسب برای آموزش خیاطی به هنرجویان مبتدی است. همچنین بیشتر لباس‌های تجاری با این متد دوخته می شوند.

شخصیت های مناسب این شغل :

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند. افراد با حوصله و صبور و اجتماعی با نحوه ی برخورد عالی با مشتری، می توانند در رشته ی خیاطی موفق باشند.

زمینه های فعالیت در شغل خیاطی :

پس از کسب مهارت، زمینه های گسترده اشتغال برای متقاضیان در این حرفه فراهم است. خیاطی دارای شاخه های متعددی مانند خیاطی پوشاک بچه گانه، زنانه، مردانه و لوازم خانگی ازجمله رومیزی، رویه دوزی مبل، پرده و … است. هر کدام از این شاخه ها، دارای بخش های مختلفی است. به عنوان مثال، در زمینه تولد لباس زنانه می توان به خیاطی در زمینه دوخت لباس عروس، مانتو و پیراهن مجلسی اشاره کرد.

سختی ها و مضرات شغل خیاطی :

همانند بسیاری از مشاغل شاخه هنر، خیاط‌ها هم به دلیل ارتباط مداوم با جامعه و شرایط ویژه کاری با چالش‌های مختلفی رو به رو می‌شوند که در ادامه به برخی از آنها اشاره کرده‌ایم:

• شیفت های کاری طولانی در برخی از مواقع
• ضعف بینایی در طولانی مدت
• درد مفاصل به دلیل نشستن‌ یا ایستادن‌های طولانی
• به روز بودن اطلاعات
• آسیب های جسمی احتمالی در اثر خستگی و بی دقتی در حین کار با ابزارهای مختلف خیاطی

منبع: سیماکده