مقاله یادگیری زبان در کودکان

در کشورهایی که انگلیسی زبان اول نیست، والدین با توجه به اهمیت این زبان در حوزه‌های تحصیلی و شغلی، مایل هستند فرایند یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان خود را هر چه زودتر شروع کنند. آن‌ها می‌دانند که یادگیری زبان انگلیسی در سنین پایین، مزایای زیادی دارد و ساده‌تر هم هست، اما نمی‌دانند که باید از کجا و چگونه شروع کنند. آیا باید به سراغ بروند یا کلاس‌های عمومی مناسب‌تر هستند؟ آیا لازم است خودشان هم در این فرایند در کنار فرزندانشان باشند ؟ شیوه‌های یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان و بزرگسالان با یکدیگر متفاوت است، اما مهم‌ترین عامل در یادگیری زبان برای بچه‌ها، علاقه و تشویق والدینشان است.

اهمیت یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان چیست؟

شاید بعضی‌ها فکر کنند که بیشتر بچه‌ها به هر حال در مدرسه زبان انگلیسی را یاد خواهند گرفت. پس اهمیت یادگیری این زبان در سنین کمتر و قبل از مدرسه چیست؟ به یاد دارید که ما چطور به زبان مادری‌مان تسلط پیدا کردیم؟ برخی از افراد ممکن است لباس پلیسی بچه‌ها را برای انجام مأموریت‌های خصوصی یا تبلیغاتی استفاده کنند . وقتی معلم‌ها و والدین در فرایند آموزش زبان انگلیسی با هم همکاری کنند، کودکان شانس بیشتری برای یادگیری زبان انگلیسی یا هر زبان دیگری خواهند داشت. اما وظایف هر کدام از آن‌ها چیست و چه کارهایی باید انجام دهند؟ در این مقاله قرار است تکنیک‌های یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان در کلاس درس و همچنین در خانه و به کمک والدین را معرفی کنیم.

از کودکی در محیطی قرار داریم که از آن زبان استفاده و به آن زبان صحبت می‌کنند و ما هم ناخودآگاه و بدون اطلاع از قوانین واژگانی یا دستوری پیچیده، این زبان را خیلی خوب یاد می‌گیریم و به آن حرف می‌زنیم. زبان انگلیسی را هم بهتر است به همین شیوه و از کودکی به بچه‌ها آموزش داد تا بتوانند با تمرین کافی و به‌صورت ناخودآگاه و ساده، آن را یاد بگیرند. بیشتر کودکان زبان انگلیسی را در مدرسه و در محیطی رسمی، بین سنین ۱۰ تا ۱۴ سالگی می‌آموزند و گرفتن نمره‌های خوب، معمولاً تنها محرک آن‌ها برای یادگیری این زبان است. تکالیف زیاد و سخت، تست‌ها و امتحان‌های مختلف و درواقع وابسته بودن بیش از اندازه به نتایج به‌جای توجه به فرایند و کیفیت، کودکان را نسبت به یادگیری زبان بی‌علاقه می‌کند.

کلاس‌های درس در اغلب مواقع محدود به یک یا دو سبک یادگیری هستند. واضح است که همۀ کودکان نمی‌توانند با این روش‌های محدود زبان یاد بگیرند و خواه ناخواه از زبان زده شده و هیچ بهره‌ای هم از آن نخواهند برد. اینجاست که اهمیت شروع زودهنگام یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان پیش از سال‌های مدرسه مشخص می‌شود. وقتی بچه‌ها قبل از مدرسه زبان انگلیسی را ازطریق بازی، موسیقی، تماشای فیلم و سریال و در محیطی صمیمی، بدون فشار و استرس یاد گرفته باشند، به این زبان علاقه‌مند شده و کنجکاو می‌شوند که هر چه بیشتر دربارۀ زبان انگلیسی یاد بگیرند.

کودکانی که زبان دوم می‌دانند، در مقایسه با بچه‌هایی که فقط به زبان مادری‌شان صحبت می‌کنند، دامنۀ توجه طولانی‌تری دارند و در زمان یادگیری، حواسشان به‌سادگی پرت نمی‌شود. این کودکان همچنین به‌واسطۀ زبان دوم، با افراد و فرهنگ‌های بیشتری آشنا شده و دید وسیع‌تری به دنیا و محیط پیرامون خواهند داشت. داشتن چنین مهارت‌هایی هم در زمان مدرسه و هم در طول زندگی آینده، بسیار به آن‌ها کمک کرده و پیشرفت‌های تحصیلی و شغلی زیادی در اختیارشان قرار خواهد داد.  اغلب کارشناسان آموزش زبان معتقدند که فرایند یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان هر چه زودتر شروع شود، بهتر و مؤثرتر خواهد بود.

براساس نتایج مطالعاتی در دانشگاه واشنگتن، نوزادان در مقایسه با بزرگسالان می‌توانند تمایز بیشتری بین صداهای مختلف قائل شوند. بنابراین در صورتی که از همان زمان علاوه بر زبان مادری، در معرض یک زبان دیگر هم قرار بگیرند، احتمالاً می‌توانند در سال‌های آینده درست مانند یک فرد بومی و نیتیو، به آن زبان هم صحبت کنند. به‌طور کلی، قدرت یادگیری کودکان در سنین پایین‌تر خیلی زیاد است و اطلاعات را به‌آسانی جذب کرده و درک می‌کنند.  این انگیزه وقتی با تمرین و تکرار مداوم مهارت‌های زبانی ترکیب شود، آن‌ها می‌توانند به‌سرعت زبان انگلیسی را به کمک موسیقی، داستان، برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی، اپلیکیشن‌ها، پادکست‌ها و  و… یاد بگیرند و از فرایند آن هم لذت ببرند.

می‌توانند با چند تکنیک ساده، کلاس‌های درس را برای زبان‌آموزان کم سن و سال خود جذب و دوست‌داشتنی کنند. تعدادی از این ترفندها عبارتند از: تفریح و سرگرمی در هر حالت و موقعیتی برای بچه‌ها مهم است؛ چه در زمان بازی و چه در کلاس درس و موقع یادگیری. لباس پلیس نیروی انتظامی بچه گانه باید به صورتی طراحی شود که حرکت آزادانه فرد را بتواند تضمین کند . اما معلم‌ها چطور می‌توانند کلاسی سرگرم کننده و شاد به همراه آموزش نکات مهم زبان انگلیسی داشته باشند؟ اگر شما هم معلم هستید، می‌توانید از این تکنیک‌ها برای داشتن یک کلاس فوق‌العاده ایده بگیرید . بچه‌ها در سنین قبل از مدرسه، کنجکاوتر هستند و انگیزۀ زیادی برای یاد گرفتن چیزهای جدید بیشتری دارند.

بازی‌ها راهی عالی برای سرگرم کردن کودکان و جلب توجه آن‌ها به مسائل آموزشی هستند. وقتی بچه‌ها بازی می‌کنند، علاوه بر داشتن یک رقابت سالم با یکدیگر، بعد از برنده شدن، حس خوب موفقیت را هم تجربه خواهند کرد. برای این کار کافی است اسم یک کلمه را روی یک کارت مقوایی بنویسید و تصویر معنی آن یا معانی متضاد آن را روی کارت‌های مختلف بنویسید. در مرحلۀ بعد همۀ کارت‌ها را روی میز بگذارید و از آن‌ها بخواهید که تصاویر مربوط به آن کلمه را پیدا کنند. هر کدام از بچه‌ها که زودتر بتوانند این کار را انجام دهند، برنده خواهند شد.

انجام هر روزۀ چند کار مشخص و تکراری برای بچه‌ها خسته‌کننده است و آن‌ها را نسبت به یادگیری بی‌علاقه می‌کند. پس بهتر است در برنامه‌های کلاسی‌تان خلاق باشید و هر روز چند کار جدید انجام دهید. این خلاقیت فقط منحصر به شیوه‌های آموزش نمی‌شود. حتی ایجاد تغییراتی مثل جابجا کردن میز و صندلی‌های کلاس، نصب تابلوهای مختلف، برنامه‌های فوق برنامه مثل جلسات داستان‌خوانی و… هم می‌توانند بسیار کمک‌کننده باشند. در این زمینه می‌توانید از خود بچه‌ها هم کمک بگیرید. کودکان معمولاً ایده‌های خلاقانه‌ای برای خوش‌گذرانی‌های بیشتر و مفرح دارند.

یکی از مهم‌ترین نکاتی که بهتر است معلمان در زمان آموزش هر مهارتی به کودکان به خاطر داشته باشند این است که هیچ فشاری به آن‌ها نیاورند. آموزش زبان انگلیسی به کودکان هم از این قاعده مستثنی نیست. برای افزایش کیفیت روند یادگیری، کافی است به کلاس درس و مطالب و فضای آن علاقه‌مند باشند و در آن لذت ببرند. با این کار فرایند یادگیری اصولی خودبه‌خود اتفاق خواهد افتاد. با رعایت این نکات، مسیر یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان حاضر در کلاس شما بدون هیچ فشاری طی خواهد شد:

• وقتی دانش‌آموزی ساختار زبانی یا کلمه‌ای را اشتباه بیان می‌کند، شما می‌توانید بدون اشارۀ مستقیم به اشتباه او، بعد از چند دقیقه و در میان صحبت‌هایتان، از معادل درست آن استفاده کنید. در این صورت آن زبان‌آموز و دیگر هم‌کلاسی‌هایش هم به‌سرعت متوجه اشتباهشان خواهند شد.
• گاهی اوقات نیازی نیست که معلم‌ها به همه چیز نمره بدهند. کافی است که در کنار کودکان، پاسخ‌های درست را مرور کنند و از آن‌ها بخواهند که دربارۀ بعضی از تمرین‌ها با یکدیگر بیشتر بحث داشته باشند.

بسیاری از والدین دوست دارند که در خانه به کودکان خود زبان انگلیسی را آموزش بدهند، اما نمی‌دانند که این کار را چگونه و از کجا شروع کنند. آموزش دادن به کودکان، خصوصآً در سنین پایین‌تر، چالش‌های مخصوص خود را دارد. کودکان معمولاً به شیوه‌های معمول و مثل بزرگ‌ترها یاد نمی‌گیرند. برای آن‌ها کسل‌کننده خواهد بود اگر صرفاً یک جا بنشینند و گرامر یا واژگان جدید یک زبان را از روی کتاب بخوانند. بنابراین مهم‌ترین کاری که والدین بهتر است در فرایند یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان خود انجام دهند این است که با استفاده از تکنیک‌هایی خاص، مسیر یادگیری زبان را برای آن‌ها جذاب، سرگرم‌کننده و تعاملی کنند.

در ادامه به شیوه‌ها و ترفندهایی اشاره شده که با ایده گرفتن از آن‌ها می‌توانید فرزند خود را در تمام مراحل یادگیری زبان انگلیسی همراهی کنید. لباس خلبانی بچه گانه باید بتواند در برابر شوک‌ها، آتش، و شرایط نامطلوب جوی دیگر مقاومت کند . بچه‌ها همیشه از رفتارها و کارهای پدر و مادرشان الگوبرداری می‌کنند. پس وقتی ببینند که شما هم علاقه‌مند به یادگیری زبان جدید هستند، مشتاق خواهند شد همراه شما یادگیری خود را ادامه دهند. اگر فرزندتان را به کلاس زبان انگلیسی می‌فرستید، بهتر است خود را نسبت به مطالب جدیدی که او یاد گرفته مشتاق نشان دهید و بخواهید که هر چیزی یاد می‌گیرد به شما هم یاد بدهد.

حتی اگر مطالبی که می‌گوید برایتان تکراری است، با علاقه به حرف‌هایش گوش کنید تا انگیزۀ فرزندتان برای تعامل با زبان جدیدی را که در حال یادگیری آن است افزایش دهید. یادگیری زبان در کنار فرزندتان یکی از بهترین راه‌ها برای وقت گذراندن با او و ایجاد نگرش مثبت در او نسبت به زبان انگلیسی است. تکرار، رمز یادگیری اصولی و دائمی است. توصیه می‌شود که روزانه چند جلسۀ ۱۰ تا ۱۵ دقیقه‌ای را در خانه برای یاد گرفتن زبان انگلیسی به همراه فرزندتان اختصاص دهید. بهتر است زمان این جلسات خیلی طولانی نباشد تا اشتیاق بچه‌ها برای یادگیری حفظ و تقویت شود.

طبیعتاً ایجاد یک روتین برای یادگیری زبان انگلیسی در خانه، دشوارتر از حضور در کلاس‌های درس است؛ زیرا کودکان انتظار دارند در کلاس درس مطالب جدید یاد بگیرند، اما خانه برایشان محلی برای استراحت، تفریح و بازی است. پس خیلی سخت نگیرید. شما هم می‌توانید محتوای این جلسات کوتاه را طوری تنظیم کنید که بیشتر شامل بازی و فعالیت‌های مفرح دیگر باشد. در ادامه می‌توانید این کار را به مرور و در روزهای مختلف برای تمام حروف بزرگ و کوچک انگلیسی انجام دهید. یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان مستلزم صبر و حوصله و تکرار و تمرین‌های بسیار است. بنابراین اگر فرزندتان در فرایند آموزش مرتکب اشتباهاتی شد یا بلافاصله را شروع نکرد، نگران نشوید.

سخن پایانی

در این مقاله به اهمیت یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان از سنین پایین و کارهایی که توصیه می‌شود معلم‌ها و والدین برای لذت‌بخش کردن فرایند این یادگیری انجام دهند پرداختیم. توجه داشته باشید که اجرای تمام تکنیک‌های اشاره شده در این مقاله برای یادگیری زبان ضروری نیست. کافی است یک یا چند روش را که می‌دانید کودکتان دوست خواهد داشت انتخاب کنید و به آرامی در این مسیر لذت‌بخش پابه‌پای او پیش بروید. تولید جملات به یک زبان جدید معمولاً کاری زمان‌بر است و بعد از یک دورۀ نسبتاً طولانی حضور در محیط، گوش دادن و فکر کردن به آن زبان اتفاق می‌افتد. بنابراین بهتر است به بهانه‌های مختلف فرزندتان را تشویق کرده، به او روحیه بدهید و بگویید که کارش در یاد گرفتن زبان عالی است.