عملکرد فیلترهای هپا در صنعت داروسازی
فیلتر های هپا یکی از مهم ترین تجهیزات ایمنی در محافظت از اپراتور و محیط پیرامون در مقابل تاثیرات ناشی از اشعه های موجود در هوا می باشد و در مواجه با حوادث خطرناک برای پرسنل و عموم مردم اهمیت حیاتی دارد. فیلتر هپا از الیافی تشکیل شده است که به طور تصادفی درهم تنیده شده اند. فیلترهای هپا از یک کاغذ مخصوص با طولی پیوسته تشکیل شده اند که این کاغذ به صورت زیکزال چین خورده ودر داخل پیچ هایی که داخل چارچوب فیلتر تعبیه شده قرار داده میشوند.
فیلترهای عرضه شده توسط شرکت نبض (نویدبخش ضربان) نماینده انحصاری مجتمع صنعتی بعثت قم در ابعاد مختلف با توجه به نیاز مشتری تهیه می شوند. نکته مهم در شناخت مرغوبیت فیلتر هپا کیفیت الیاف به کار رفته، ضخامت فیلتر و سرعت سه دهم میکرومتر است.
راندمان پاکسازی ذرات و هم چنین افت فشار هوا در یک فیلتر میتواند در کیفیت عملکرد فیلترهای هپای مورد استفاده موثر باشند، لذا بهترین شرایط کارکرد فیلتر حالتی است که عملکرد فیلتر بالا و افت فشار هوا کم باشد.
بعضی بر این عقیده هستند که فیلتر هپا مثل یک صافی عمل می کند و ذرات کوچکتر از محفظه های موجود عبور می کند که این نظریه اشتباه است، زیرا فیلتر هپا می تواند ذرات بسیار کوچکتر را هم جذب کند. عملکرد اصلی فیلتر هپا جذب ذرات است، به طوری که ذرات به الیاف می چسبند.
یکی از مهمترین عوامل دستیابی به محیط بسیار تمیز استفاده از فیلتر هپا در مسیر جریان هواست. فیلتر هپا برای جمع آوری ذرات معلق هوا و میکروب ها طراحی و ساخته می شود تا تمیزی مورد نیاز در فضای داخلی ساختمان و یا میز کار را فراهم نموده و ازفرار آیروسلهای مخرب (زنده و غیرزنده) جلوگیری نمایند.
با توجه به حساسیت فوق العاده ی فیلترهای هپا از جهت انسانی و اقتصادی باید همه عوامل موثر بر کیفیت محصول را در هنگام انتخاب فیلتر مد نظر قرار داد. مواد مصرفی در فیلتر هپا شامل : مدیا یا کاغذ ، جدا کننده (یا فویل و…) چسب آب بندی کننده ، توری محافظ و قاب می باشد.قاب یا فریم فیلتر هپا می تواند از جنس آلومینیوم ، ورق گالوانیزه و یا MDF باشد.
عوامل موثر بر کیفیت ، علاوه بر کیفیت مواد اولیه و فرآیند مناسب تولید ، آزمایشهای کنترل کیفی جهت تآیید صلاحیت و اعتبار محصول می باشد.
حال بیایید ببینیم پیش فیلتر چیست و چه تفاوتی با فیلتر هپا دارد؟
پیش فیلتر ها که اصطلاحا آنها را کفی پلیتد می گویند معمولا در اولین روند فیلتراسیون هوا قرار می گیرند تا عمر مفید فیلترهای هپا افزایش یابد. ساختمان پیش فیلترها از جنس الیاف شیشه ای بهم پیوسته می باشد که معمولا دارای ضخامت ۱۰۰-۲۵ میلیمتر می باشد که پس از برش در داخل چاچوب مقوایی مقاوم و یا فلزی قرار می گیرد. اين نوع فيلترها به عنوان پيش فيلتر در مسير هواي ورودي کمپرسورها و توربين ها کاربرد دارد. این فیلترها عموما برای سیستمهای HVAC تجاری و صنایع مختلف طراحی شده اند.
از آنجاییکه پیش فیلتر ها از الياف شیشه توليد مي شوند داراي ظرفيت غبارگيري مناسب و افت فشار بسيار متناسبي مي باشند . پیش فیلترها در دو نوع خشک و ویسکوز ساخته می شوند که نوع ویسکوز قادر به جذب بیشتری است و در هنگام تعویض غبار کمتری از آن در محیط پخش می شود.
خصوصیات پیش فیلتر ها
- پیش فیلترها دارای افت فشار اولیه پایین می باشند
- در مقابل گرما و سرما از محافظت خوبی برخوردارند
- در مقابل گرد و غبار ظرفیت بسیار بالایی دارند
- قابل تعویض هستند
کاربرد اتاق تمیز در صنایع Clean room
در حال حاضر اتاق های تمیز به جز لاینفک صنایع با تولیدات حساس بدل شده است. منابع آلودگی در اتاق های تمیز باعث مختل شدن عملکرد ونزول کیفیت محصولات در اتاق های تمیز می شود.
مهمترین معضل بهداشتی در همه دنیا آلودگی هواست. به همین دلیل اتاق های تمیزبه یکی از مهمترین بخش ها در صنایعی مثل صنعت دارویی،میکروالکترونیک،غذایی و بهداشتی و هسته ای تبدیل شده است.اتاق های پاک یک فضای بسته می باشد و عملیات انجام شده در این محیط بسیار حساس بوده و حفاظت در مقابل آلودگی و ناخالصی های محیطی لازم و ضروری است. به منظور محافظت محتوای موجود در اتاق پاک در برابر آلودگی ها مرتب کیفیت هوا ، دما و رطوبت و فشار بررسی و کنترل میشود.
برای برپایی یک اتاق تمیز مطابق با استانداردهای بین المللی می بایست طراحی دقیق انجام شده و آزمون های کنترل کیفی مرتب و با دقت انجام شود.سازندگان اتاق های تمیز می بایست به ذراتی با قطر بیشتر از 5/0 میکرون توجه داشته باشند.
در آزمایشگاه ها و داروسازیها فیلترهای موجود در هودهای لامینار از نمونه ،محصول و اپراتور در مقابل آلودگی ها محافظت می کند.
برای آشنایی بیشتر با هودهای لامینار به سایت Nabzmed.com مراجعه فرمایید.
هواساز اتاق تمیز (clean room) دارای طراحی ویژه ای می باشدتا بتواند هوای کاملاً استریل و پاکی را که عاری از گرد و غبار، ذرات معلق و مواد آلاینده باشد ، برای مکان هایی مانند بیمارستان ها، آزمایشگاه های ابزار دقیق وداروسازی ها تأمین کنند.
هواساز که در لغت به معنای واحد انتقال هوا می باشد یکی از پرکاربردترین تجهیزات صنعت HVAC می باشد که در جهت تامین و تهویه ی هوای ، تامین هوای خنک و همچنین هوای گرم به کار گرفته می شود.
هدف اصلی هواساز کنترل دما ،تنظیم اکسیژن ،تهویه هوا و تنظیم رطوبت می باشد.
هواسازها در چه مکان هایی کاربرد دارند؟
- بیمارستان ها و داروسازی هاو مراکز درمانی
- اتاق های تمیز
- کارخانه های صنعتی
- سالن های بزرگ مثل باشگاه های ورزشی
- فروشگاه ها
- هتل ها و رستوران ها
- سالن اجتماعات
- نمایشگاه ها
حال که متوجه شدیم هواساز چیست و چه کاربردی دارد هواساز هایژنیک را میورد بررسی قرار می دهیم:
هایژنیک (Hygienic) در لغت به معنای بهداشتی است و هواساز هایژنیک برای مکانهای بهداشتی مث بیمارستان ها ،مراکز درمانی و سالن های تولید محصولات دارویی به کار می رود. این هواسازها هوای پاک را که لازمه محیط های درمانی ست را به این محیط ها تزریق می کند به شکلی که هوای ورودی بیشتر از هوای خروجی شده و این باعث ایجاد فشار مثبت شده و از ورود آلودگی های محیطی جلوگیری می شود.
در مکان هایی که تولید دارو انجام می شود رعایت اصول بهداشتی ضروری ترین شرط می باشد و وجود هوای عاری از عوامل بیماری زا و همچنین هوای بهداشتی و استریل اهمیت بالایی دارد. در نتیجه استفاده از هواساز هایژنیک در این محیط ها امری اجتناب ناپذیر است.
هواسازهای استفاده شده در داروسازی ها می بایست از طراحی خاصی برخوردار باشند و لازم است از فیلترهای هپا استاندارد با راندمان بالا در این هواسازها استفاده شود.