مت ورزشی چیست؟ (راهنمای خرید زیر انداز ورزشی)
راهنمای خرید زیرانداز ورزشی (مت)
امروزه بکارگیری زیرانداز یا مت ورزشی در تمرینات ورزشهای مختلف، امری ضروری و مهم محسوب میشود. برای یک زیرانداز مناسب ویژگیهایی بسیار مهم تعریف شده و با توجه به این موضوع برخی از زیراندازها بهتر از بقیه هستند. اطلاع از این ویژگیها قبل از خرید زیرانداز ورزشی امری ضروری به شمار میرود.
زیرانداز ورزشی (مت)
نمیتوان اهمیت زیرانداز ورزشی در انجام حرکات هوازی را نادیده گرفت. زیرانداز ورزشی برای انواع تمرینات هوازی خوابیده و نشسته، تمرینهای مخصوص یوگا، ایروبیک و پیلاتس و هر نوع تمرینی که نیاز به سطح نرم، صاف و تمیز دارد، مناسب هستند و باعث افزایش کیفیت و ایمنی تمرینات شما خواهند شد.
انواع متهای ورزشی
پانزده سال پیش، تنها یک نوع مت ورزشی وجود داشت که از PVC تولید می شد و تنها انتخاب شما رنگ های بنفش یا آبی بود. امروزه متهای ورزشی با توجه به هر نوع سلیقه ای وجود دارد. زیراندازهای ورزشی در انواع، رنگها و ابعاد مختلف تولید میشوند که دارای تنوع زیادی در رنگ، طرح، ضخامت، ابعاد و جنس فوم هستند.
مت ورزشی را مناسب با سلیقه خود خریداری کنید
مت ورزشی یکی از مهم ترین لوازم در بسیاری از رشتههای ورزشی است و میتواند تاثیر زیادی در رغبت ورزشکار به انجام تمرینات خود داشته باشد. بنابراین سعی کنید در هنگام خرید مت یا زیرانداز ورزشی، رنگ و طرح مورد علاقه خود را درنظر بگیرید. فراتر از رنگ و طرح که بر انتخاب شما خیلی تأثیر می گذارد، لازم است مت ورزشی شما را در مکان خود ثابت نگه دارد و در عین حال برایتان قابل حمل و راحت بوده و همچنین برای نگهداری فضای کمی را اشغال نماید.
ضخامت متهای ورزشی
بسته به نوع تمریناتی که در برنامه خود دارید زیرانداز مناسب با آن تمرین را انتخاب کنید. به عنوان مثال برای یوگا بهتر است زیراندازی با ضخامت متوسط ۳ تا ۵ میلی متر انتخاب کنید. یا اگر دچار آسیبدیدگی در یک ناحیه از اعضای بدنتان هستید به ضخامت بیشتری نیاز دارید و بهتر است زیراندازهایی را خریداری کنید که ۱۰ تا ۱۲ میلیمتر ضخامت دارند.
مت یوگا
ضخامت مت یوگا ارتباط نزدیکی با میزان راحتی آن دارد. استفاده از مت های نازک ممکن است در طول انجام حرکات یوگا باعث آسیب رساندن به زانوها شوند. استفاده از مت های یوگای ضخیم ممکن است ( در برخی موارد ضخامت های 1.4 اینچی دارند) می تواند ارتباط شما با زمین را کم کرده و در برخی حالات، مثلاً حالت درخت، پایداری شما را کاهش دهند.
مت یوگای استاندارد در حدود 1.8 اینچ ضخامت دارد در حالیکه مت های ضخیم تر تا 1.4 اینچ ضخامت دارند. مت های نازک یوگا که به عنوان مت های یوگای مسافرتی هم نامیده می شوند و دارای 1.16 اینچ ضخامت هستند نیز موجود می باشند. این مت ها به راحتی تا می شوند و وزن زیادی ندارند و می توان آن ها را به سهولت در چمدان جای داد.
در نظر بگیرید که چه میزان فضا برای نگهداری مت یوگای خود دارید، قابل حمل بودن مت یوگا چقدر مهم است، آیا نقاط حساس بدن شما در آسایش هستند و نیز قادر به احساس یک ارتباط مستقیم با زمین هستید و یا نه. اگر مکان کوچکی دارید و داشتن لایۀ کمی در زیر پا را ترجیح می دهید مت های استاندارد با ضخامت 1.8 اینچ را خریداری نمایید. اگر قصد حمل کردن آن را نداشته و تمایل به لایۀ بیشتری دارید، مت اعلاء یوگا با ضخامت 1.4 اینچ را انتخاب کنید. و اگر باید قادر به بسته بندی مت یوگا در چمدان و جایجایی آن باشید، مت یوگای مسافرتی با ضخامت 1.16 اینچ مناسب شما است.
بافت مت
مت ها یا همراه با ناهمواری هایی تولید می شوند و یا به خاطر جنس مواد استفاده شده در تولید آن ها زبر و سفت می گردند. مت های یوگای تولید شده از جوت دارای سفتی ذاتی هستند در حالیکه مت های یوگا از جنس PVC احساس نرم تری القا می کنند. از آنجا که بافت بر احساس شما از مت تأثیر دارد، بافت را می توان یکی از اجزای راحتی مت نام برد. اگر بسیار حساس هستید، هر مت با بافت ناهموار در هر حرکت شما را ناخشنود می سازد. بافت مت یا زیر اندازه ورزشی در چسبندگی، میزان سر خوردن و لغزش آن تاثیر دارد. این ویژگی مانع فیزیکی در برابر سُر خوردن است (درحالیکه جنس مت نیز در این ویژگی بسیار تعیین کننده است).
جنسهای مختلف زیراندازهای ورزشی
موادی که مت یوگا از آن تولید می شود تعیین کنندۀ بافت، ضخامت، سازگار با محیط زیست بودن و خاصیت اسفنجی (قابلیت فشرده سازی) آن و مقدار فرسودگی آن در طول زمان است. حتماً در باشگاه ورزشی یا از فروشندههای این نوع محصول عباراتی مانندPVC ،TPE ، EVA و … را شنیدهاید، در ادامه با ویژگیهای هریک از این متها آشنا میشوید:
فوم PVC پی وی سی (Polyvinyl Chloride): فوم PVC رایجترین نوع فوم مت موجود در بازار بوده و مورد توجه تولیدکنندگان و خریداران است، زیرا مواد اولیه آن فراوان بوده و هزینه تولید بسیار پایینی دارد. از مزایای این نوع زیراندازها میتوان به قیمت پایین و اقتصادی و چسبندگی مناسب به سطوح اشاره کرد، اما فوم PVC معایبی هم نظیر: وزن نسبتاً زیاد، پوسته پوسته شدن بعد از مدتی، دارا بودن مواد سمی و آلرژیک و غیر قابل بازیافت بودن را دارد.
فوم EVA ای وی اِی (Ethylene Vinyl Acetate): این نوع فوم برای تولید انواع محصولات ورزشی از جمله کفپوشهای ورزشی مثل تاتامی، زیرانداز ورزشی، تشک ژیمناستیک و محافظهای بدن ورزشکار استفاده میشود. در ایران این نوع مت توسط اکثر تولیدکنندگان فوم تولید میگردد؛ دارای کیفیت و قیمت پایینی است و به منظور کسب سود بیشتر در آن از مواد ترکیبی استفاده میکنند. از مزایای این نوع مت میتوان به قیمت فوقالعاده پایین
چسبندگی مناسب، وزن بسیار سبک، قابل بازیافت بودن آن و از معایبش به غیر قابل شستشو بودن و دوام پایینش اشاره داشت.
فوم TPE تی پی ای (Thermal Plastic Elastomer): این فوم قابلیت بازیافت و استفاده مجدد دارد و امروزه به خاطر این ویژگی و دوام بیشتر مورد توجه مشتریان قرار گرفته است. از جمله ویژگیهای این محصول: قیمت مناسب و مقرون به صرفه بودن، قابل شستشو، وزن بسیار سبک و چسبندگی مناسب آن است.
فوم NBR ان بی ار (Nitrile Butadiene Rubber): لاستیکهای NBR مقاوم در برابر روغنها، حلالها، آب، نمکها، ترکیبات آلیفاتیک، صابونها و اغلب مواد غذایی هستند. در ضمن دارای مقاومت خوبی در مقابل تابش اشعه UV میباشند. این نوع فوم بیشتر برای متهای پیلاتس و ایروبیک که نیاز به ضخامت بیشتر (۱۰ میلیمتر و بالاتر) دارند، کاربرد دارد. از دیگر ویژگیهای این نوع مت میتوان به قیمت مناسب، چسبندگی مناسب به سطوح، وزن نسبتاً پایین، پوسته پوسته شدن بعد از مدتی و غیر قابل بازیافت بودن آن اشاره کرد.
لاستیک طبیعی (Natural Rubber): این متریال صد در صد از طبیعت استخراج میشوند؛ به عبارتی خالصترین نوع مواد استخراج شده از طبیعت هستند که فاقد کوچکترین ماده یا ترکیب شیمیایی بوده و هیچگونه ضرری برای محیط زیست ندارند. معمولاً این نوع فوم یا لاستیک از ترکیبات صمغ درختان تولید میشود؛ اکثر برندهای معتبر تولید مت در جهان، در تولید متهای خود از این نوع لاستیک استفاده میکنند. این نوع زیراندازها مزایایی از جمله: قابل شستشو بودن، قابل بازیافت و دوام فوق بالا دارد اما از معایب آن، قیمت بالا و وزن نسبتاً زیاد آن است.
نخی طبیعی (Cotton): در ساخت این نوع متریال از ترکیبات نخ الیاف طبیعی و چسب گیاهی با تار و پودی مشخص استفاده شده است؛ بنابراین مانند لاستیک طبیعی کاملاً بدون دخالت مواد شیمیایی و مصنوعی ساخته میشوند. از مزایای این نوع زیراندازها میتوان به بازیافت پذیری، قابلیت شستشو دوام بالا و از معایب این نوع زیراندازها به قیمت بسیار بالا و وزن نسبتاً زیاد اشاره کرد.
سموم زیراندازها را جدی بگیرید
یکی از دلایل استفاده از زیرانداز یوگا ، بهداشتی نبودن کف زمین می باشد. گاها مت یوگا از نوعی پلاستیک ساخته می شود که خود دارای سموم بسیاری است و می تواند موجب شکل گیری سرطان در ورزشکار شود. لطفا زیراندازی تهیه کنید که کمترین سموم را در مواد اولیه خود داشته باشد.
یکی از دلایلی که هموطنان ما به خرید مت ارزان قیمت روی می آورند ، عدم آگاهی کافی از مضررات این گونه مت ها می باشد. این نکته را همواره در نظر داشته باشید که یکبار هزینه کردن برای خرید یک محصول برای چندین سال، بهتر از هرسال خرید همان محصول با قیمت کمتر است.
مت یوگا ارزان قطعا کیفیت استاندارد و موردنظر ما را ندارد و خیلی زودتر از موعد ما را مجبور به هزینه کردن مجدد می کند. مت یوگای ارزان قیمت نه تنها ضرر مالی به ما خواهد زد، بلکه ممکن است صدمات جانی نیز به ما وارد آورد.