۸ گام طلایی برای سرمایه گذاری آینده؛۸ بسته حمایتی صندوق نوآوری سکوی پرتاب دانش بنیان ها می شود

به گزارش خبر روزانه حمایت از شرکت های دانش بنیان و توسعه فناوری یکی از اولویت های اصلی در مسیر پیشرفت اقتصادی ایران به شمار می رود. در این راستا صندوق نوآوری و شکوفایی با طراحی ۸ بسته حمایتی زمینه لازم برای رشد و توسعه این شرکت ها را فراهم کرده است. این بسته ها با تمرکز بر تأمین مالی تسهیل فرایند تجاری سازی توسعه بازار و تقویت سرمایه گذاری های خطرپذیر شرکت های دانش بنیان را در مسیر افزایش بهره وری و رقابت پذیری قرار می دهد. در ادامه جزئیات این بسته ها و تأثیر آنها بر اکوسیستم نوآوری کشور بررسی خواهد شد.

این برنامه در قالب ۸ بسته حمایتی با دو رویکرد مشارکت مردم در جهش تولید دانش بنیان و توسعه شرکت های دانش بنیان از طریق تأمین مالی با مشارکت مردم و استفاده از سرمایه های خُرد مردمی برنامه ریزی شده است.

۱.بسته «جهش»:

این بسته در راستای تأمین نقدینگی برای افزایش تولید محصولات دانش بنیان تعریف شده و دامنه شمول آن شرکت های دانش بنیان است که بر اساس گزارش های معاملات فصلی و یا صورت های مالی با فروش کل فروش آنها بیشتر از ۵ میلیارد تومان و یا حداقل ۱۰ درصد فروش شرکت مربوط به فروش محصولات دانش بنیان باشد.

این شرکت ها باید دارای برنامه عملیاتی مشخص برای رشد تولیدات دانش بنیان خود به یکی از دو شرح زیر باشند.

* رشد حداقل ۲ برابری مقدار تولید محصولات و یا خدمات دانش بنیان و رشد حداقل ۳ برابری فروش محصولات و خدمات دانش بنیان در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲

* افزایش فروش محصولات و یا خدمات دانش بنیان به میزان حداقل ۱۰۰ میلیارد تومان و رشد حداقل ۵۰ درصدی فروش محصولات در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲

* خدمات قابل ارائه در این بسته شامل تأمین هزینه های جاری (سرمایه در گردش) تولید (از قبیل مواد اولیه دستمزد برون سپاری و …) و کسری نقدینگی مورد نیاز اجرای قراردادهای مرتبط با محصولات/خدمات دانش بنیان می شود که می توانند از تسهیلات با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار با بازپرداخت حداکثر ۱۲ ماهه تا سقف ۱۰۰ میلیارد تومان از طریق بانک های عامل صندوق بهره مند شوند.

۲. بسته «۱۰۰۰ فناور»:

تاکید این بسته تبدیل ۱۰۰۰ شرکت دانش بنیان «نوپا» به «فناور» است. فروش کل این شرکت ها باید کمتر از ۴۰ میلیارد تومان و بیش از ۱۰۰ میلیون تومان و دارای نیروی انسانی بیمه شده مطابق فهرست بیمه تأمین اجتماعی باشد.

همچنین شرکت باید فاقد چک برگشتی باشد.

هدف از این بسته حمایتی تامین هزینه های جاری مورد نیاز تولید (سرمایه در گردش) شرکت های دانش بنیان برای توسعه کسب وکار است. بر همین اساس شرکت های دانش بنیان متقاضی می توانند از یکی از تسهیلات زیر بهره مند شوند:

* تسهیلات قرض الحسنه تا سقف ۳ میلیارد تومان پرداخت یکجا و بازپرداخت بدون تنفس حداکثر ۴۸ ماهه
 پرداخت تسهیلات از طریق بانک های عامل تبصره ۲ بودجه ۱۴۰۳ (سینا تجارت ملت رفاه آنلاین)

* این تسهیلات ۲۰ درصد تا سقف ۴ میلیارد تومان پرداخت مرحله ای با حداکثر ۶ ماه تنفس و ۱۸ ماه بازپرداخت خواهد بود.

۳. بسته «ضامن»:

ضمانت انتشار اوراق در بازار سرمایه توسط شرکت های دانش بنیان از رویکردهای این بسته حمایتی به شمار می رود و هدف آن تامین مالی شرکت های دانش بنیان بزرگ از محل منابع بازار سرمایه از طریق انتشار اوراق صکوک است.

مطابق ضوابط سازمان بورس و اوراق بهادار شرکت های بزرگ (از جمله شرکت های دانش بنیان بزرگ) می توانند در صورت احراز شرایط نسبت به انتشار اوراق اقدام و از این طریق منابع مورد نیاز خود را از بازار سرمایه تامین کنند:

اوراق صکوک نوعی اوراق بهادار قابل معامله در بازارهای مالی است که با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر می شود و پس از فروش این اوراق در بازار سرمایه منابع حاصل از فروش آن در اختیار شرکت متقاضی (بانی اوراق) قرار داده می شود.

به دلیل شرایط خاص انتشار اوراق صکوک معمولاً شرکت ها برای تامین منابع مالی بیش از ۱۰۰۰ میلیارد ریال از این مسیر اقدام می کنند.

منابع ناشی از انتشار و فروش اوراق را می توان برای تأمین هزینه های جاری (سرمایه در گردش) و یا توسعه زیرساخت تولید (سرمایه ثابت) استفاده کرد.

منابع ناشی از انتشار و فروش اوراق به طور یکجا در اختیار شرکت متقاضی قرار داده می شود. اما سود اوراق به صورت دوره ای (معمولاً هر ۳ ماه یکبار) و اصل آن در پایان دوره (معمولاً ۴ ساله) توسط شرکت متقاضی (بانی اوراق) بازپرداخت می­ شود.

یکی از ارکان اصلی انتشار اوراق «ضامن» یا به بیان دقیق تر «رکن ضامن» است که ضمانت بازپرداخت سود و اصل اوراق را برعهده دارد. با توجه به سود اوراق و دوره آن معمولاً مبلغ این ضمانت حدود ۲ برابر اصل اوراق است. برای مثال اگر شرکت متقاضی قصد داشته باشد ۲۰۰۰ میلیارد ریال اوراق ۴ ساله منتشر کند باید حدود ۴۰۰۰ میلیارد ریال ضمانت نامه تامین کند.

شرکت های دانش بنیانی که همه شرایط زیر را دارا باشند می توانند با شرکت در این فراخوان نسبت به انتشار اوراق و تامین مالی از بازار سرمایه اقدام کنند:

* فروش کل شرکت در سال ۱۴۰۲ (بر اساس گزارش های معاملات فصلی/صورت های مالی) بیشتر از ۵۰۰ میلیارد تومان باشد
در سال ۱۴۰۲ ( بر اساس گزارش های معاملات فصلی/صورت های مالی) حداقل ۳۰ درصد فروش شرکت مربوط به فروش محصولات دانش بنیان باشد.

* شرکت های دانش بنیان برای ضمانت انتشار اوراق صکوک مورد نیاز خود می توانند معادل ۵۰ درصد مبلغ اصل و سود اوراق تا سقف ۳۰۰۰ میلیارد ریال از «ضمانت نامه اعتباری» صندوق نوآوری و شکوفایی بهره مند شوند. به بیان دیگر صندوق نوآوری و شکوفایی در تعامل با بانک ها متعهد شده است به منظور تامین وثایق شرکت های دانش بنیان برای انتشار اوراق از طریق بازار سرمایه ضمانت نامه ای معادل ۵۰ درصد مجموع اصل و سود اوراق را به بانک ارائه دهد و بانک برای الباقی وثایق صرفاً اسناد تجاری از شرکت ­های دانش بنیان دریافت کرده و ۳۰ درصد تخفیف در کارمزد صدور ضمانت نامه در نظر بگیرد.

۴. بسته «توانا»:

این بسته حمایتی در راستای افزایش ظرفیت تولید شرکت های دانش بنیان از طریق تامین سرمایه ثابت و هدف از آن توسعه ظرفیت ­های شرکت ­های دانش بنیان برای تولید محصولات و خدمات و فراهم سازی زمینه جهش تولید دانش بنیان به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد مردمی است.

شرکت های دانش بنیان دارای همه شرایط زیر می توانند از خدمات این بسته بهره مند شوند:

* فروش کل شرکت کمتر از ۵۰۰ میلیارد تومان باشد یا در غیر این صورت دست کم ۵۰ درصد فروش شرکت مربوط به فروش محصولات و یا خدمات دانش بنیان باشد.

* در مورد شرکت هایی که فروش کل آنها بیشتر از ۵۰۰ میلیارد تومان است و سهم دانش بنیان این فروش از ۵۰ درصد کمتر است شرکت باید برنامه عملیاتی مشخصی برای رشد تولید محصولات و یا خدمات دانش بنیان خود داشته باشد به گونه ای که سهم فروش محصولات/خدمات دانش بنیان در کل سبد فروش شرکت دست کم ۲ برابر شده و از ۱۰ درصد فروش کل نیز بیشتر شود.

* شرکت توان تامین حداقل ۳۰ درصد از منابع نقدی مورد نیاز طرح را دارا باشد.

هدف این بسته تامین هزینه های سرمایه ثابت مورد نیاز شرکت های دانش بنیان برای ایجاد و یا توسعه خط تولید محصولات و خدمات دانش بنیان از قبیل تجهیزات تولید تجهیزات آزمایشگاهی تأسیسات و … است. این تسهیلات با دوره اجرای حداکثر ۱۸ ماه و دوره تنفس و بازپرداخت حداکثر ۴۸ ماه تا سقف هر فقره ۱۰۰ میلیارد تومان و با امکان استفاده از ضمانت نامه اعتباری صندوق در دریافت تسهیلات از طریق بانک های عامل پرداخت می شود.

۵.بسته«کارآفرین»:

تقویت کارآفرینی و خوداشتغالی از طریق محصولات شرکت های دانش بنیان هدف این بسته است. صندوق نوآوری و شکوفایی در نظر دارد فروش محصولات دانش بنیان به خریدارانی (حقوقی یا حقیقی) که برای راه اندازی کسب و کار اقدام به خرید می کنند را به صورت ویژه و از طریق اعطای تسهیلات فروش اقساطی با شرایط زیر مورد حمایت قرار دهد.

شرکت های دانش بنیان دارای تمامی شرایط زیر مخاطب این فراخوان هستند:

* شرکت هایی که محصول دانش بنیان آنها تجهیزات یا ماشین آلاتی است که با بهره گیری از این محصولات مستقلاً امکان راه اندازی یک کسب و کار وجود دارد. (نمونه محصولات دانش بنیان قابل خرید در این طرح)

* در صورتی که شرکت قبلاً از خدمات تسهیلاتی صندوق (به صورت مستقیم یا با اخذ معرفی نامه) استفاده کرده باشد اثر دریافت این خدمات در توسعه و رشد شرکت قابل احراز باشد.

در این بسته حمایتی تسهیلات فروش اقساطی(لیزینگ) با شرایط زیر به متقاضیان پرداخت می شود:

مبلغ: ۵۰۰ میلیارد ریال تا سقف ۸۰ درصد مبلغ فاکتور (بدون ارزش افزوده)
نرخ سود: ۳ درصد کمتر از نرخ مصوب شورای پول و اعتبار
دوره بازپرداخت: ۲۴ ماه (قابل افزایش تا ۳۶ ماه)

نحوه پرداخت: خریداران واجد شرایط پرداخت تسهیلات از طریق بانک ها به بانک های عامل و سایر خریداران تا سقف ۴۰ میلیارد ریال به صندوق های پژوهش و فناوری عامل معرفی می شوند.

۶. بسته «رویش»:

هدف کلان و راهبردی زیست بوم فناوری و نوآوری کشور افزایش سهم اقتصاد دانش بنیان از تولید ناخالص داخلی به ۷ درصد و تحقق این هدف بزرگ مستلزم توسعه کیفی و کمی شرکت های دانش بنیان است. نگاهی اجمالی به تعداد میلیونی دانشجویان دانش آموختگان و اعضای هیات علمی دانشگاه ها حاکی از ظرفیت های چشمگیر کشور برای کارآفرینی فناورانه است و به نظر می رسد تعداد فعلی شرکت های دانش بنیان (حدود ۱۰ هزار شرکت) نسبتی با ظرفیت های کشور در این زمینه ندارد.

از میان بازیگران مختلف زیست بوم فناوری و نوآوری کشور برخی از آنها و به ویژه شتابدهنده ها می توانند با تامین ملزومات اولیه کارآفرینی مانند سرمایه بذری آموزش و مشاوره و فضای استقرار نقش قابل توجهی در شکل گیری کسب وکارهای دانش بنیان ایفا کنند و نرخ تولد و تثبیت شرکت های دانش بنیان را افزایش دهند. از این رو صندوق نوآوری و شکوفایی بر آن شده است تا در قالب برنامه ای موسوم به «رویش» با حمایت از شتابدهنده های دانش بنیان در قالب هم سرمایه گذاری تسهیلات و خدمات توانمندسازی زمینه را برای شکل گیری شرکت های دانش بنیان جدید فراهم کند.

مهمترین خدمات صندوق به شتابدهنده های دانش بنیان در برنامه رویش به شرح زیر است:

* هم سرمایه گذاری با شتابدهنده های دانش بنیان منتخب در موضوعات اولویت دار با نسبت ۱ به ۱ تا سقف ۱ میلیارد تومان به ازای هر طرح
اعطای تسهیلات قرض الحسنه سرمایه بذری به ازای قراردادهای شتابدهی تا سقف ۲ میلیارد تومان
* اعطای کمک هزینه بلاعوض تحقیق و توسعه (موسوم به گرنت) تا سقف سالانه ۵ طرح هرکدام به میزان حداکثر ۵۰۰ میلیون تومان برای طرح های واجد اکتساب فناوری
اعطای تسهیلات قرض الحسنه ودیعه رهن تا سقف ۳ میلیارد تومان به هر شتابدهنده (قابل تمدید تا ۳ سال)
* اعطای تسهیلات بلند مدت با نرخ ۲۰ درصد برای خرید تجهیزات فنی و آزمایشگاهی در مقیاس محدود تا سقف ۵۰ میلیارد تومان
اعطای خدمات بلاعوض توانمندسازی (شامل آموزش و مشاوره حفاظت مالکیت فکری توسعه بازار و اخذ مجوزها و استانداردها)
* کمک به شتابدهنده ها به منظور معرفی استارت آپ ها و هسته های فناور سرمایه پذیر به سرمایه گذاران در قالب رویدادهای جذب سرمایه
* تامین رایگان فضای برگزاری کارگاه ها و بوت کمپ های آموزشی و رویدادهای پیش شتابدهی یا جذب سرمایه.

۷. بسته «شکوفا»:

یکی از ابزارهای تامین مالی طرح های دانش بنیان «تامین مالی جمعی» (Crowdfunding) است که از سال ۱۴۰۰ به همت فرابورس ایران عملیاتی شده است و امکان بسیج و تزریق سرمایه های خرد به طرح های دانش بنیان را فراهم می کند. سکوهای تامین مالی جمعی که مجوز فعالیت خود را از فرابورس ایران دریافت می کنند سرمایه گذاران خرد (اعم از حقیقی و حقوقی) را به سرمایه پذیرها متصل می کنند.

این سکوها شرکت های دانش بنیان سرمایه پذیر را قادر می کنند ضمن معرفی طرح های خود به سرمایه گذاران علاقه مند منابع مالی مورد نیاز خود را جمع آوری کرده و طرح های خود را به اجرا درآورند. در سمت مقابل این سکوها به صاحبان سرمایه های خرد اجازه می دهند که در طرح های جذاب دانش بنیان مشارکت کنند و از منافع آنها بهره مند شوند.

اما از آنجا که تامین مالی جمعی ماهیت مشارکت دارد سرمایه گذاران در سود و زیان طرح ها شریک می شوند و لذا اصل سرمایه آنها نیز در خطر است. از این رو صندوق نوآوری و شکوفایی به منظور تشویق سرمایه گذاران خرد و به ویژه شهروندان به سرمایه گذاری در طرح های دانش بنیان ضمانت اصل سرمایه سرمایه گذاران در تامین مالی جمعی طرح های دانش بنیان را در قالب برنامه ای موسوم به «شکوفا» در دستور کار خود قرار داده است.

صندوق امیدوار است اجرای برنامه شکوفا در سالی که با عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» مزین شده است به گسترش فرهنگ تامین مالی جمعی به عنوان یکی از سازوکارهای مهم مردمی سازی اقتصاد دانش بنیان و تعمیق مشارکت مردم در توسعه اقتصاد دانش بنیان کمک کند.

۸.بسته «حامی»:

توسعه نوآوری اجتماعی از طریق ابزارهای مالی و تسهیل ورود سرمایه های مردمی از رویکردهای این بسته حمایتی است.

حمایت های صندوق نوآوری و شکوفایی نقش مهمی در تقویت زیست بوم فناوری ایران ایفا کرده است. با اجرای این بسته ها شرکت های دانش بنیان می توانند مسیر رشد سریع تری را طی کرده و سهم بیشتری از بازارهای داخلی و بین المللی را به دست آورند. استمرار این سیاست ها و رفع چالش های اجرایی می تواند جایگاه ایران را در حوزه فناوری و نوآوری بیش از پیش تقویت کند.

انتهای پیام